Τα πρώτα ίχνη ανθρώπινης δραστηριότητας στην ευρύτερη
περιοχή του Δοξάτου τοποθετούνται στη Μέση και Ύστερη Νεολιθική εποχή.
Θρακικά φύλα, Θράκες ιππείς Ηδωνοί που ζούσαν κάτω από τη σκιά του
χρυσοφόρου όρους Παγγαίου. Κληρούχοι Αθηναίοι, Θάσιοι θαλασσοπόροι, Πέρσες ανιχνευτές
και βετεράνοι, ο βασιλιάς Φίλιππος
συνέδεσε το όνομά του με τον εύφορο κάμπο των Φιλίππων, Ο Αλέξανδρος και
οι διάδοχοί του άφησαν κι αυτοί τα χνάρια άσκησης και αγώνων. Ρωμαίοι
λεγεωνάριοι, τραχείς βετεράνοι του πολέμου που θα μυηθούν στον ελληνικό
πολιτισμό και θα λουστούν στα ύδατα της Ζυγάκτειας γης και της ιαματικής λάσπης. Κήρυκες του Ευαγγελίου και πρώτοι χριστιανοί της
Ευρώπης.
Δόξα, θέατρο, δράμα δρώμενα, φύση νερά και βάπτισμα. Βουνά
και κάστρα, φρυκτωρίες και προσκυνήματα.
Δάση και πλοία, ορυχεία, χρυσός και ασήμι. Κάμπος και γλεύκος.
Θάλλουσα πόλη, κάστρο απόρθητο και προπύργιο του Ελληνισμού
το Δοξάτο.
«Η δόξα του Δοξάτου …..οι
κάτοικοί του».
Από τα τέλη του 19ου αιώνα διακρίνει κανείς εκτός
από τους χριστιανούς κατοίκους και τους λιγότερους αριθμητικά Οθωμανούς,
πιθανόν Εβραίους αλλά και ικανό αριθμό Ηπειρωτών και Δυτικομακεδόνων. Οι
Ηπειρώτες επιδίδονται σε διάφορες τέχνες με τις γνωστές ικανότητές τους στην
εστίαση και οι Δ. Μακεδόνες κυρίως στην
οικοδομική. Επιδέξιοι μάστορες της πέτρας από το Τσοτύλι εργάζονταν από την
άνοιξη ως το φθινόπωρο εδώ και το χειμώνα στην ιδιαίτερη τους πατρίδα.
Ρουμελιώτες υπάρχουν λιγότεροι (οικ. Γιοργουτόπουλου),
Πελοποννήσιοι αρκετοί (οικ. Ιωάννη Βελέντζα θύμα του Σεπτέμβρη του 1941, Τσίρμπα, Αγγελόπουλοι κ.α) και Νησιώτες, κάποιοι ίσως εκτοπισμένοι όπως ο
Καπετάνιος, πιθανόν και για τις ιδεολογικές τους αντιλήψεις. Μεμονωμένα άτομα
από τη Μυτιλήνη, Θάσο και Λήμνο, από την
Κεφαλονιά Καμπίτσης (ραφείο), περισσότεροι εργάτες (από την Ξάνθη οικ.
Γεωργιάδη) ή και εκτοπισμένοι για τις ιδεολογικές τους αντιλήψεις. Βετεράνοι Μακεδονομάχοι από τη νότια Ελλάδα.
Φοίτησαν παιδιά του Δοξάτου και σε άλλα σχολεία, όπως σε
Γυμνάσια της Θεσ/νίκης.
Ανώτερον Κεντρικό Παρθεναγωγείο
Θες/νίκης: Δώδου Λουκία, Α΄ Γυμνασίου επάγγελμα πατέρα διδάσκαλος (1911). Αδαμαντίδου
Σοφία, Ε΄ Αστική, επάγγελμα πατέρα ιατρός (1914)
Ελληνογαλλικό Εμπορικό και πρακτικό
Λύκειο Στεφάνου Νούκα: Στα 1907 φοιτούν οι: Λεωνίδας Παπαϊωάννου, γιος
καπνεμπόρου και Ιωάννης Παπανικολάου, Βασίλειος Παπαϊωάννου και Φιλοκτήμων
Τζήμου γιοι εμπόρων (Δίδακτρα 25 Οθ. Λίρες το χρόνο) Βογιατζής Θωμάς γιος
εμπόρου (1911-12) Βογιατζής Ιωάννης γιος γεωργού (1912-13).
Μετά το 1870 δημιουργούνται
φιλεκπαιδευτικές εταιρείες και σύλλογοι φιλόμουσοι. 1874 Φιλεκπαιδευτική
Εταιρία
1908-1909: Από τα πρώτα σωματεία που
ιδρύονται μετά τις πολιτικές εξελίξεις είναι και των Ντενξήδων (dengthi),
δεματοποιοί, με πλούσιο κοινωνικό και εθνικό έργο. Εισφέρουν στο λαχείο του
στόλου και ενισχύουν παιδιά καπνεργατών για να σπουδάσουν. Αποκλείονται οι
«πασταλτζήδες» και οι γυναίκες. Στο
επίσημο Σωματείο συμμετέχουν Χριστιανοί, Εβραίοι και Μουσουλμάνοι. (Γνωστό
τραγούδι Δοξάτου το Ντενξιδάκι)
·
Μακραίωνη
σκλαβιά (1383-1913)
·
Το 1885 το Δοξάτο είχε 1.300 κατοίκους, 900 Έλληνες και 400
μουσουλμάνους, ενώ το 1910 είχε 2.400 κατοίκους, 1.300 Έλληνες και 1.100 μουσουλμάνους.
- Επιτροπή Μακεδονικού Αγώνα στο Δοξάτο 1905.
Μέλη της ομάδας του Κωνσταντίνου Νταή, «καπετάν
Τζάρα» στο Παγγαίο. Αναφέρεται στην ομάδα ο Δημήτρης Κομήτης ή Κυριακού από το
Δοξάτο.
Ο Θωμάς Βογιατζής και τα παιδιά του Αθανάσιος, Μιχαήλ,
Νικόλαος και Κλεάνθης. Με τον Κλεάνθη αναφέρονται ο Γεώργιος Αργυριάδης, ο
Ωρολογάς και ο πρόεδρος της κοινότητας. Θασίτης Αγγελος, Αθανάσιος Βογιατζής,
Θεόδωρος Τζήμου, Θεόδωρος Αργυριάδης, Χατζηδημητρίου Δημήτριος,Χατζηβασιλείου
Αναστάσιος, Σπύρος Μπαζίνας, Λάμπρου Κώστας, Νίκος Κώνστας, Αριστοτέλης
Γιαννάκης, Κερκωστάκης της Λεμονιάς και Βασίλης της Μαρούδας, Προδρόμου
Νικόλαος, Τζήμος Δημοσθένης, Χατζηβασιλείου Διονύσιος και Αργυριάδης Χριστόδουλος
1908 Μακεδονομάχοι και
Νεότουρκοι γιορτάζουν το νέο σύνταγμα
Βαλκανικοί πόλεμοι: Κατάληψη του Δοξάτου από τους Βουλγάρους τον Οκτώβρη του 1912
Βαλκανικοί πόλεμοι: Κατάληψη του Δοξάτου από τους Βουλγάρους τον Οκτώβρη του 1912
Χατζηδημητρίου Δημήτριος σπούδασε στη Σμύρνη, μέλος της
Δημογεροντίας στο Δοξάτο συνεργάστηκε με τον Παύλο Μελά και φυσικά με τον
Μητροπολίτη Χρυσόστομο. Στη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου και κατά την
παρουσία των Γάλλων στρατιωτών δούλευε ως διερμηνέας. Διώχτηκε κατά τη δύσκολη
εποχή του 1916-18 οδηγούμενος με την απειλή σπαθιών προς την Καβάλα και από
εκεί στο Βόλο, από όπου δεν επέστρεψε.
Χατζηβασιλείου Αναστάσιος, έμπορος καπνομεσίτης έδρασε κατά το Μακεδονικό Αγώνα. Με
τη σύζυγό του Ελένη απέκτησαν 14 παιδιά. Συγκέντρωναν τα καπνά σε μεγάλες
καπναποθήκες που υπήρχαν μέσα στο κέντρο του
Δοξάτου. Εκτοπίστηκε ως όμηρος και αυτός το 1916-1918. Ο υιός Ευάνθης παρέμεινε
στο Δοξάτο ως καπνομεσίτης. Υπήρχαν εμπορικά μαγαζιά κάτω από την οικία τους,
από τα οποία πέρασαν αρκετοί έμποροι. Στην αυλή τους δημιουργήθηκε μια
γαλακτοκομική επιχείρηση από Ηπειρώτες ειδικούς
- 30 Ιουνίου 1913: Πρώτο ολοκαύτωμα του Δοξάτου1913. Συστηματική εξόντωση του πληθυσμού με χαρακτηριστικά γενοκτονίας.
·
1914-18: Πρώτος
παγκόσμιος πόλεμος. Τα χρόνια αυτά άρχισαν μετακινήσεις από τα μέρη της Θράκης
και του Πόντου. Θαρραλέοι έμποροι που δεν άντεχαν τις πιέσεις των Νεότουρκων
εμφανίζονται στις «υπό ανάκαμψη νέες χώρες».
Χαρακτηριστική η παρουσία του
Τατιανού Ιωάννου-Σαράφη
Γεννήθηκε στο Ορτάκιοϊ το 1879
(για την αποφυγή του τουρκικού στρατού, στην πραγματικότητα το 1889). Δούλεψε
στην Αδριανούπολη κοντά σε ένα Αργυραμοιβό (Σαράφη).
Την εποχή αυτή αναφέρεται
σε Παρισινό εμπορικό οδηγό το πλήθος ελλήνων εμπόρων, τραπεζιτών και
επιστημόνων του Ορτάκιοϊ. Παραμονές των Βαλκανικών πολέμων και ενώ προπλήρωσαν
τους φόρους, επιτάσσονται οι γεμάτες από τρόφιμα αποθήκες για τις ανάγκες του
τουρκικού στρατού. Στη συνέχεια ακολούθησαν: τρομοκρατία και το κλείσιμο των
εμπορικών κέντρων, αρπαγές περιουσιών, εκδιώξεις πληθυσμών και η εγκατάσταση
νέων εποίκων. Οι άλλοτε εύποροι έμποροι μεταβάλλονται σε ανέστιους, άπορους και
δυστυχείς πρόσφυγες.
Στο Δοξάτο ο Τατιανός Σαράφης ασχολήθηκε με το ζωεμπόριο.
Προμήθευε με τρόφιμα τους Γάλλους κατασκευαστές του σιδηροδρομικού δικτύου.
Αλλά και απόστρατοι Γάλλοι παραμένουν στην περιοχή μετά τα γεγονότα του Α΄
παγκοσμίου πολέμου, κυρίως μηχανικοί και άλλοι τεχνίτες. Στη συνέχεια
προμήθευσε με ζώα τους εργατικούς πρόσφυγες που κατακλύζουν την περιοχή. Υπήρχε
εποχή που είχε στην κατοχή του μέχρι 500 αγελάδες. Ένα από τα χάνια της Δράμας
το νοίκιαζε από την Τράπεζα και το χρησιμοποιούσε για στάβλο. Το 1936 εξέδωσε διαβατήριο
για να ταξιδέψει στην Τουρκία. Αγόρασε το αρχοντικό του Θ. Τζήμου.
1916-1918 δεύτερη
βουλγαρική κατοχή
Δευτέρα 8 Αυγούστου 1916 ημέρα εισβολής των Βουλγάρων στο
Δοξάτο.
Από το Σεπτέμβρη του 1916 μέχρι τον Ιούνιο του 1917 ομηρία
ανδρών στη Βουλγαρία
Πέθαναν κατά τη διάρκεια της κατοχής 320
Εξορίστηκαν στη Βουλγαρία 701
Επέστρεψαν από τη Βουλγαρία 619
Στη βόρεια Βουλγαρία
βρέθηκε και ο Ιωάννης Χατζηδημητρίου, ο άνθρωπος που διακόνησε το ναό
του Αγ. Αθανασίου για πολλά χρόνια ως ιεροψάλτης.
Φοίτησε στο Γυμνάσιο των
Σερρών το 1908, διδάχτηκε Βυζαντινή μουσική από τον Ξηροποταμίτη Δημ.
Κωνσταντινίδη, ενώ παράλληλα μυήθηκε και στα μυστικά του Αγώνα με τον
μητροπολίτη Χρυσόστομο, τον Άρμεν Κούπτσιο και άλλους.
Ο Ι. Χατζηδημητρίου
βρέθηκε ευτυχώς στη βόρεια Βουλγαρία στις όχθες του Δούναβη στη Lom-Palanga, όπου ήταν πιο ήπια τα
καταναγκαστικά έργα. Αρρώστησε από εξανθηματικό τύφο και όμως επέζησε. Αργότερα
διέφυγε με άλλους Δοξατινούς στη γειτονική Ρουμανία. Ήταν από τους λίγους
τυχερούς που επέστρεψαν.
Οι συνέπειες της ομηρίας
είναι γνωστές μιας και θα παρουσιαστεί φοβερή έλλειψη δυναμικού για την
καλλιέργεια του καπνού. Οι γυναίκες μόνες τους αναγκάζονται να συνεχίσουν την
παραγωγή του καπνού. Ο Γιάγκος Χατζηδημητρίου καταγράφει, εκτός από τη μουσική που
προφανώς λατρεύει ακόμη και την διακύμανση των τιμών του καπνού στο πέρασμα των
χρόνων. Ακόμη αναφέρει ότι άρχισε η καλλιέργεια του καπνού στα 1845. Νωρίτερα
οι Έλληνες καλλιεργούσαν ρύζια και καλαμπόκια ενώ οι Τούρκοι σουσάμια.
·
1919 Υπηρεσία Ανοικοδομήσεως Αν. Μακεδονίας και
Θράκης
·
1919: Ίδρυση του Αγροτικού Συνεταιρισμού «Η
ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ» με πρώτο πρόεδρο τον Ιωάννη Παπαϊωάννου
·
1923 σχέδιο ρυμοτομικό Δοξάτου
·
1924-1929 «χρυσή περίοδος»
·
Η νέα ανερχόμενη αστική τάξη, εμπόρων
καπνομεσιτών και κτηματιών αναζητεί αριστοκρατικό τρόπο ζωής. Αρχιτέκτονες και
μηχανικοί ξένοι και Έλληνες αναλαμβάνουν να οικοδομήσουν τις πλούσιες επαύλεις
τους.
1924: Προσφυγικός συνεταιρισμός «Δήμητρα»
1926-27: Μύλοι
Φραγκούλη. Ο Φίλιππος Φραγκούλης καταγόταν από τα Ζαγοροχώρια
Ηπείρου. Δούλεψε αρχικά στα μέρη του Παρανεστίου. Αργότερα παντρεύτηκε στο
Δοξάτο την Ουρανία Παμπούκα. Από το 1926-1927 συνεργάζεται με την οικογένεια
Νάνου όπου δούλεψαν το μύλο ως νερόμυλο. Το 1941 επιτάχτηκε από τους Βουλγάρους
και η οικογένεια έφυγε στο Βόλο. Επαναλειτούργησε το 1949. Ο Δημήτριος
Φραγκούλης θυμάται τα δύσκολα χρόνια του 1935 όπου κρύφτηκε φορώντας μια στολή
τσολιαδίστικη ακούγοντας το βόμβο του αεροπλάνου στο φούρνο του Ζιγγίλη.
Τσολιαδίστικη στολή φορούσε γιατί ήταν απόκριες δεν έβαλε όμως ποτέ την
υποχρεωτική στολή του προσκόπου.
Επιχειρήσεις της οικογένειας
Παπουτσή. Πρόσφυγες από τη Στράντζα Θράκης. Λειτούργησε ως αλευρόμυλος και
στη συνέχεια ως πρώτη μονάδα παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος στην περιοχή από το
1927 μέχρι τις αρχές του 1950. Εργάζονταν στην επιχείρηση 2 ηλεκτρολόγοι και 2
μηχανικοί: Αμβράζης Μιχάλης, Βενέτης Πασχάλης, Βελένης Θέμης και Θύμιος
Μαυρομιχάλης. Αργότερα γύρω στα 1937 η οικογένεια ίδρυσε τον πρώτο
κινηματογράφο της περιοχής στο κέντρο του Δοξάτου με την επωνυμία «ΠΑΛΛΑΣ». Το
πρώτο έργο που παίχτηκε ήταν ταινία του βωβού κινηματογράφου: «Viva vila, Pantso vila». Αμερικάνικο έργο με Μεξικάνικη ιστορία. Ο
κινηματογράφος λειτουργούσε και ως θερινός και φυσικά αποτελούσε όχι μόνο τρόπο
διασκέδασης και ευκαιρία εξόδου, αλλά και στοιχείο πολιτισμού. Ο Γ. Παπουτσής
θυμάται τις δύσκολες εποχές της κατοχής, που κατασκεύαζε κοσμήματα, δαχτυλίδια
και βέρες από νομίσματα Βουλγαρικά (στουτίγκες).Στη συνέχεια η οικογένεια λειτούργησε μονάδα κονσερβοποιίας.
Ο Φούρνος του Κωνσταντίνου Χατζόπουλου από το
Κρυονέρι Θράκης παραμένει μέχρι σήμερα παραδοσιακός.
Απέναντι από το φούρνο ήταν η
μονάδα των αεριούχων ποτών του Ανδρέα Νάννου και του Χατζηκωνσταντίνου
(Ρακιτζής) στην άλλη πλευρά λειτουργούσε παλιότερα χάνι.
Άλλα
επαγγέλματα που άσκησαν κυρίως πρόσφυγες:
Φωτογράφος: Αλατζάκης
Παναγιώτης από την Πάνορμο Μ. Ασίας.
Πηγαδάς: Ο Παπαδόπουλος μετονομάζεται σε «Πηγαδάς» από το επάγγελμα
που ασκούσε..
Στο πρώτο αντλιοστάσιο στις
πηγές οι μηχανικοί Φρανς Μαντζιέρης και ο Κωνσταντινουπολίτης Ιάκωβος
Βασιλειάδης.
·
Επιχειρήσεις
άλλες είναι, τα γνωστά κεραμοποιεία,
που πρόσφεραν θέσεις εργασίας σε αρκετούς Δοξατινούς Τον Σεπτέμβρη του 1921 ήρθε από την
Κεσσάνη οικογένεια του Παντελή Μαυρομιχάλη και εγκαταστάθηκε στο
Δοξάτο. Αρχικά ασχολήθηκε με το εμπόριο και αργότερα ασχολήθηκε με την
κεραμοποιία. Στην πρώτη μονάδα δούλευαν περίπου 15 εργάτες. Έφερναν χώμα από
την περιοχή Σερνή-Μπουνάρ και το ζύμωναν με τα πόδια, έκοβαν τούβλα συμπαγή και
κεραμίδια ενώ στη συνέχεια τα έψηναν στο φούρνο. Η επιχείρηση σταμάτησε να
λειτουργεί κατά το Β΄ παγκόσμιο πόλεμο. Τα σπίτια όμως που κτίστηκαν για τους
βουλγάρους έποικους έγιναν με υλικά της επιχείρησης, χωρίς ποτέ να δοθεί κάποια
αποζημίωση. Μετά τον πόλεμο ο Παντελής Μαυρομιχάλης έκανε δωρεά τούβλα και
κεραμίδια για την ανοικοδόμηση του Γυμνασίου Δοξάτου καθώς και του Παιδικού
Σταθμού. Διετέλεσε για πολλά χρόνια
πρόεδρος του Παιδικού Σταθμού.
Αρχικοί
συνεταίροι στην επιχείρηση ήταν ο Θόδωρος Μαλέας και η Μερόπη Νάνου με
αντιπρόσωπο τον Θαλή.
Η επιχείρηση
του κεραμοποιείου λειτούργησε μέχρι το 1977, με την επωνυμία «Παντελής
Μαυρομιχάλης κ Σία». Αργότερα και μέχρι το 1988 ως «ΕΠΕ»
·
Μεγάλα
Ξυλάδικα: Παμπούκα, Κυριάγκου.
·
Σαγματοποιοί: Δημήτριος
Τασλής, Ιγνάτιος Χατζηδημητρίου, Μιχάλης Αράπογλου.
·
Σταμνάδικο: Κωστόπουλος. Τενεκετζίδικο:
Τσιούδης.
Συναντάμε
ακόμη πολλά επαγγέλματα: Πεταλωτήδες, καροποιοί, λευκοσιδηρουργοί, σιδηρουργοί,
αρκετοί επιπλοποιοί, τσαγκάρηδες, ράφτες, μοδίστρες, βαρελάδες. Συναντάμε
επίσης: ζαχαροπλαστεία, γιαουρτάδικα
υφασματοπωλεία και πολλούς φούρνους.
·
1932: Συλλαλητήρια γηγενών και προσφύγων διεκδικώντας, οι
μεν μια ανακούφιση από την πολιτεία για
το ζήτημα των ομήρων του 1917 και οι δε τα ανταλλάξιμα των περιουσιών που
άφησαν στην πατρίδα.
·
1932.
Επίσκεψη Βενιζέλου στο Δοξάτο.
·
Αποφοίτηση
πρώτων σπουδαστών Διδασκαλείου Δράμας: Δημήτριος Ζάχαρης, Σωτήριος
Κοτρώτσης,Ιωάννης Τσίπας, Χαράλαμπος Κοτρώτσης, Ιωάννης Κοχλιάδης κ.ά
·
Ο φωτογράφος
Ελμαζίδης Παναγιώτης από τους Έλληνες του Πόντου ήλθε το 1939 στο Δοξάτο
(γεννήθηκε και έζησε αρκετά χρόνια στα φιλόξενα παράλια της Μαύρης Θάλασσας
μετά τις διώξεις και την γενοκτονία των αδελφών του Πόντου )
·
1935: Η περιοχή ζει πάλι την πολιτική κρίση. Το κίνημα του
Βενιζέλου βρίσκει θερμούς υποστηρικτές ανάμεσα στους πρόσφυγες, που είναι στην
πλειοψηφία τους Βενιζελικοί. Στην οικία φιλόξενων προσφύγων βρίσκει προστασία ο νομάρχης
Σερρών Ηλίας Γαϊτανάρος
από τις Σέρρες για το δύσκολο δίμηνο των διώξεων. Οικία Θεοδώρου και Μαρίας
Αμβροσιάδη «.Στις 7:30 μ.μ. αναχώρησε βιαστικά από το διοικητήριο
ο νομάρχης της Επανάστασης Ηλίας Γαϊτανάρος με τη συνοδεία δύο οπλοφόρων»
·
1936: Ο Συνεταιρισμός «Αναγέννηση»
προσχωρεί στην «Πρόοδο» με γραμματέα
τον Δασκαλάκη και την υποστήριξη του αναγεννητικού έργου του κυβερνήτη Μεταξά
·
1941-1944
·
1940-41: Ερανική προσφορά του συνεταιρισμού «Ευδαιμονία»
για τον αγώνα του Έθνους. Κατατίθενται στην Αγροτική τράπεζα 245.079 δρχ. Την ίδια εποχή γίνεται
επίσκεψη του υφυπουργού συνεταιρισμών Αλιβιζάτου στο Δοξάτο.
·
29
Σεπτέμβρη του 1941 δεύτερο ολοκαύτωμα των κατοίκων του Δοξάτου
2η Ομηρία τα γνωστά
ντουρντουβάκια για καταναγκαστικά έργα το 1943
επί 8 μήνες: Γκόλνας Σωτήριος,
Νότας Κλεάνθης, Κατσίκας Μιχάλης,
Μιχαηλίδης Παναγιώτης, Χατζησπάσος
Κωνσταντίνος, Δημητριάδης Ιωσήφ,
Ράιτσος Κων/νος
Βεζυρτζής Μιχάλης, Κοτζαγιώργης Αθανάσιος,
Φιλιππίδης Βασίλειος. Νικολαΐδης Νικόλαος
Τασλής Βίκτωρ ,Καλαϊτζής Δημήτριος,
Γρηγόριος Μαλέας. Κων/νος Πολυχρονάκης
Δήμος Παπατζικάκης, Χριστοφυλλάκης
Ευάγγελος κ.α
.
·
Μάιος 1945: Δηλώσεις για τις ζημιές που υπέστησαν
οι πολύπαθοι Δοξατινοί
·
3 Σεπτεμβρίου 1945: Έγκριση προσφοράς 13.000 δρχ από τον
Αγροτικό Συνεταιρισμό «τιμής ένεκεν» για την ανέγερση μνημείου των πεσόντων.
·
Από
το 1949 και μέχρι το 1951 διετέλεσε πρόεδρος ο Μενέλαος Μουμτζής.
·
Το
1952 πρώτος Δήμαρχος γίνεται ο Βασίλειος Μουμτζής
·
Δήμαρχος
ο Ζιγγίλης. Το 1958 διατηρούσε και
αυτός φούρνο και παντοπωλείο.
·
Αργότερα
θα εκλεγεί δήμαρχος ο δάσκαλος Σωτήρης Κοτρώτσης.
Συγγενής ο
Χρήστος Κοτρώτσης αγαπημένος δάσκαλος στο Καλαμπάκι με μεγάλη προσφορά στα
γράμματα και στην κοινωνία! Συνελήφθη την ώρα της διδασκαλίας στα δύσκολα
χρόνια!
Τα χρόνια αυτά πρώτος Δοξατινός γιατρός: Καραγκεβρέκης. Φαρμακοποιοί: Κάλφας, Παπαϊωάννου ,
Νικολαΐδης (σύζυγος Σουζάνας Φραγκούλη).
Παιδίατρος :Κουρόγλου. Δικηγόρος
:Προδρόμου Π. Ακτινολόγος: Μπίτσας Οφθαλμίατρος: Φραγκούλης και γιατρός Μαδεμτζόγλου, γαμπρός οικογένειας Χατζηδημητρίου Μαία: Στυλίδου Αντιγόνη (από τα Κύργια)
·
1946-49: Συνεταιρισμός Αποκατάστασης
Ακτημόνων Καλλιεργητών (ΣΑΑΚ) οι «Φίλιπποι».
Οικογένεια
Νάννου με βαθύτερη καταγωγή από τη Δ. Μακεδονία και η Μαρία Τζαβάρα Νάννου από
τη Σιάτιστα
Ασχολούνται
και με το εμπόριο κοσμημάτων. Στο πλούσιο φωτογραφικό υλικό διακρίνουμε τον
Αριστοτέλη Τζαβάρα μακεδονομάχο στο πλευρό του Παύλου Μελά και τον γιο Μιχάλη
Τζαβάρα στην Προύσα στις 28-4-1922 λίγο πριν τη μεγάλη Μικρασιατική καταστροφή.
Ο Μάριος Νάννου στήριξε όπως όλοι οι κάτοικοι του Δοξάτου την Ιερά Μονή της Παναγίας
της Εικοσιφοίνισσας. Ανέβαινε και με τα
πόδια στο ιερό βουνό του Παγγαίου, απλός προσκυνητής και επίτροπος, αλλά και «οχούμενος»
σε συμπαθή τετράποδα.
Δημοσθένης
και Χαρίκλεια Νάννου: Μεγάλοι ευεργέτες του Δοξάτου, άφησαν όλη την περιουσία τους
στους κατοίκους για να χρησιμοποιηθεί στο ευαίσθητο και άκρως σημαντικό σκοπό
την προστασία της υγείας και της περίθαλψης.
Με
καταγωγή από τη Δ. Μακεδονία, γνωστός
ωρολογάς με τον αδελφό του διέπρεψαν στην αγορά της Καβάλας με την
ευρηματικότητά τους και την μεγάλη επιτυχία στο εμπόριο κοσμημάτων.
Πηγές:
Μαρία Στυλίδου, Η Οικονομία του Δοξάτου στις αρχές του 20ου αι. Πρακτικά Δ΄ Επιστημονικής Συνάντησης Δράμα 2002.
Προφορικές μαρτυρίες συγγενών