https://doxatounea.blogspot.com/2019/03/blog-post.html

https://doxatounea.blogspot.com/2019/03/blog-post.html

εισαγωγές των δύο ημερολογίων

 

2018

http://neadoxatou.blogspot.com/2018/01/blog-post_15.html

έργα και ημέρες του Δήμου Δοξάτου: μούσα μας τα έργα του Γιώργου Μυλωνά που κοσμούν την αίθουσα του Δ. Συμβουλίου, ποιητική παρουσίαση Ελληνικής Μυθολογίας- Και ενός ακόμη καλλιτέχνη του Αγίου Αθανασίου αγαπημένου σε όλους μας και μοναδικού μπαρμπα-Κωστή Βηδενμάγερ. Του αγνού πατριώτη με αγάπη στην ιστορία, στην πίστη και στα μεγάλα οράματα του Έθνους.

Τα έθιμα και τις παραδόσεις του τόπου, τις συνήθειες και τη ρουτίνα των 4 εποχών του χρόνου τα διακρίνει το βλέμμα του επισκέπτη μέσα από τα έργα του Γεωργίου Μυλωνά. Γιορτές και πανηγύρια, εκκλησιές,  λατρεία και λιτανείες, το δωδεκάθεο της μυθολογίας με τον συμβολισμό τους, η φύση και οι αγροτικές  ασχολίες, οι καρποί της γης και το κουρμπάνι του Άι-Θανάση,  όλα τα αποτυπώνει στον καμβά ο ρέκτης και οραματιστής της προόδου και της ευημερίας σύγχρονος

Με οδηγό την τέχνη, την φωτογραφία, τη ζωγραφική, τη δημιουργία γενικότερα, θα κάνουμε το ταξίδι της γνωριμίας στις κοινότητες του Δήμου Δοξάτου.

Προσκυνήματα, λατρευτικά κέντρα στα ψηλά βουνά και στον κάμπο. Χρώματα στις εναλλαγές των εποχών της φύσης, αξιοθέατα, μνημεία της φύσης και της τέχνης, προϊόντα του εύφορου κάμπου, γεύσεις που ικανοποιούν και τον πιο απαιτητικό ουρανίσκο και… πλούσια διασκέδαση.

Εβλιγιά Τσελεμπή

«Κατά την εκ Καβάλας προς Βορράν πορείαν μου, διήλθον εκ του χωρίου Μπόργιανι  και μετά ολίγην ώραν έφθασα εις κωμόπολιν που λέγεται Δοξάτον. Η κωμόπολις αύτη, κειμένη εις ωραίαν τοποθεσίαν περιβάλλεται από κήπους και αμπελώνας και περιλαμβάνει τριακοσίας οικίας, ένα τέμενος, ένα ιεροσπουδαστήριον, λουτρόν και μερικά καταστήματα».

Προσφυγικό χωριό ο Άγιος Αθανάσιος, γι’ αυτό και ξεχωρίζει το Κέντρο Προσφυγικής Μνήμης η παλιά Καπναποθήκη  που φιλοξενεί σήμερα εκδηλώσεις πολιτισμού και ιστορίας.

Ευδοκιμούν εδώ στον κάμπο της Βοϊράνης:

-οι καρποί της Περσεφόνης, του πλούτου και της ευημερίας, αλλά και της υγείας, της ευεξίας, τα κατακόκκινα ρόδια. Αυτά θα φέρουν την τύχη της Πρωτοχρονιάς για μπερεκέτια όλο τον χρόνο και το πλούσιο μαξούλι.

-Η «Πύλη» της ευφορίας και της μέθης στον κάμπο του Βάκχου. Βρίσκεται στην περιοχή των «Ληνών» της αρχαιότητας, στους αμπελώνες, αλλά και στο εμπόριο του οίνου, σύμφωνα με τις αρχαίες επιγραφές και στη συμβολή των μεγάλων δρόμων, στεριάς και θάλασσας (της  Εγνατίας και της Νεάπολης-Θάσου). Τσίπουρο το μεθυστικό με άρωμα γλυκάνισου, με μυστικά κι αρώματα.

-Λωτοί της λήθης και της ονειροπόλησης, αλλά και της μακροζωίας. «Ακαταμάχητε λωτέ, της λησμονιάς αγχόνη, φρούτο βουβής υποταγής, κύτταρο ζωτικό»…

-Ο μπαρμπα- Κωστής Βηδενμάγερ φιλοτέχνησε και κόσμησε με τον χρωστήρα του λαγήνια, κεραμίδια, κάρα, σπίτια, μαγαζιά και τα σχολεία του τόπου, με ξεχωριστή  αγάπη  στα παιδιά. Λαϊκός ζωγράφος με θέματα από τη φύση , τα νερά, (πέστροφες Κεφαλαρίου), και πολλά έργα με θέμα από το κυνήγι και τον γκιουμέ.  Ξεχώριζε για την  ιδιαίτερη του αγάπη  στην ιστορία του τόπου στοχαστής,  και επικριτής των διαφόρων πολεμίων του Έθνους.  

-Καροποιοί του τόπου άφησαν όμορφες σούστες και κάρα σε όλη την περιοχή. Και τι δεν κουβάλησαν αυτά τα κάρα, καπνά, σταφύλια, γεννήματα του κάμπου για τα νοικοκυριά, χόρτα και άχυρα  για τα ζώα, αλλά και τα προικιά της κόρης σε γαμήλια πομπή!

-Αγνά τυροκομικά προϊόντα από τις μονάδες της περιοχής, γεύσεις της παράδοσης, σου θυμίζουν  παλιούς καλούς καιρούς  .

Αγορά

Προορισμός οινικός και τουριστικός. Για τους λάτρεις του οίνου και της φύσης. Μεγάλη η συλλογή των έργων τέχνης στην οινοποιία κοσμούν όχι μόνο τον χώρο, αλλά και τις φιάλες, και έτσι γίνεται γνωστή η περιοχή  σ’ όλο τον κόσμο μέσα από τον δρόμο του κρασιού.

Μαγικό το βουνό προσελκύει επισκέπτες, της άγριας πανίδας και των αρπακτικών πτηνών.

Και ανηφορίζοντας θυμάσαι τους κατατρεγμένους κατοίκους του Δοξάτου και των Κυργίων στα δύσκολα χρόνια της σκλαβιάς που βρήκαν καταφύγιο, αλλά όχι και σωτηρία όλοι, μιας και εκτελέστηκαν άδικα πολλοί στα ιερά  βουνά.

 Καβακλί και Ντεμιρτζόγιαννη (Αίγειρος και Περιστεριά)

  και τόπος εκτέλεσης το Καρά-Ορμάν.

Σήμερα χωριά φαντάσματα περιμένουν υπομονετικά τα πανηγύρια της άνοιξης και του καλοκαιριού για να ζήσουν στιγμές χαρούμενες. Σχολεία κλειστά, ρολόγια σταματημένα στο παρελθόν. Εθελοντισμός και αγάπη για τη φύση.  Μελίσσια πολύβουα ρουφούν το νέκταρ των αρωματικών φυτών του βουνού.

Κρασί το ευλογημένο και  η φύση στα καλύτερά της. Η συνέχεια του όρους της Λεκάνης στο Δήμο Δοξάτου με μονοπάτια παλιά, ακροπόλεις και παλιές φρυκτωρίες που συνέδεαν την Ανατολή με τη Δύση. Γρήγορες πληροφορίες για τις επιδρομές εχθρών ή για τις εξελίξεις στις μάχες της Ανατολής, που θυμίζουν την λέξη πυρ και τη μετάδοση μηνυμάτων, την επικοινωνία..   Μονοπάτια πέτρινα στα βουνά συνέδεαν, διευκόλυναν τα περάσματα. Σήμερα βοσκοί και μαρμαράδες, βαδίζουν στα λημέρια τα παλιά των ανταρτών.

Μάχη της Ντεμιρτζόργιανης και

φιλόξενα σπίτια σαν αυτό του Τομπούλ-Χοτζά,  φιλοξένησαν για μέρες τους κατατρεγμένους Δοξατιανούς το φθινόπωρο του 1941. Σήμερα λειτουργεί ο Ναός Κοίμησης της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου και ακολουθεί στο ξέφωτο του σχολείου πανηγυρικό γιορτάσι με προσφορά το παραδοσιακό κουρμπάνι.

Ίδια χρώματα και ερειπωμένα σπίτια και στον Αίγειρο. Προσκυνητές και εδώ στο Ναό του Αγίου Γεωργίου την άνοιξη, της φύσης και της Ανάστασης.

Η ταβέρνα στο χωριό ευχαριστεί τους επισκέπτες με γεύσεις της περιοχής.

 

Η αρχή της Ινδίκτου και η αρχή του Εκκλησιαστικού έτους  για τον Δήμο ξεκινά από το Ευρύπεδο (Ασά-μαχαλά) με το πανηγύρι της Θεοτόκου και το γενέθλιό της. Εδώ φιλοξενείται και το κέντρο Ψυχικής Υγείας με πολύ αξιόλογο έργο και ανάμεσα στους αμπελώνες βρίσκει κανείς και όμορφα μαγαζιά με τοπική κουζίνα.   

Τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου γιορτάζει το  Βαθύσπηλο και το παλιό σχολείο φιλοξενεί σήμερα εκδηλώσεις πολιτισμού και διασκέδασης. Ανηφορίζοντας το βουνό αποζημιώνεται κανείς με το απέραντο του κάμπου και της όμορφης θέας. Τιμάται εδώ  η Πηγή της Ζωής, η Ζωοδόχος Πηγή.

Τιμάται η Αγία Μακρίνα από τους φιλοπρόοδους Κυργιώτες η αδελφή του Αγίου Βασιλείου και του Γρηγορίου Νύσσης ! Αγία της Ανατολής που αφοσιώθηκε στην οικογένεια και στην ευπάθεια του κόσμου! Στήριγμα των Μικρασιατών των Κυργίων. Δεν χάνουν το χιούμορ τους όμως και αυτοσαρκάζονται, διακωμωδούν τα πάντα και κάνουν σάτιρα στην εξουσία! Το έθιμο του Καδή, η Σωκιανίδικη Αποκριά με τους ήχους της τσαμπούνας ξεσηκώνουν το πλήθος στην πλατεία, στα μαγαζιά σε διαρκή χορό!

 

Στο πευκοδάσος των Πηγαδίων και της ευρύτερης περιοχής τν Κυργίων βρίσκουν οι ειδικοί «τροφοσυλλέκτες»  άγρια μανιτάρια, σαλιγκάρια, άγρια σπαράγγια και πολλά βότανα.

Εδώ γιορτάζει κανείς στο δάσος και στις ομορφιές του με πολλές δράσεις, αθλητισμού, γεύσης, μουσικής και διασκέδασης. Άθλος το να τρέξει κανείς μέσα στο δάσος, έστω και για λίγα χιλιόμετρα. Αλλά τελικά αποζημιώνεται. Θλίβεται μόνο στα καμένα και αναλογίζεται ότι η φύση η ίδια εκδικείται για τις ανομίες του ανθρώπου.

Στις 30 Ιανουαρίου τιμώνται οι προστάτες των γραμμάτων και της παιδείας, οι τρεις Ιεράρχες στον ομώνυμο Ιερό Ναό των Πηγαδίων

Γνωστά άλλα προϊόντα της περιοχής είναι:

Χαλβάς Κυργίων και το ταχίνι, λουκούμια, γλυκά του κουταλιού, ελιές και λάδι και τσίπουρο.

Τσίπουρο και κρασί που παράγουν τα νοικοκυριά των δημιουργικών κατοίκων, ξεσηκώνοντας τους σε χορό και γιορτή στην πλατεία!

 

Δοξάτο

της Δόξας και της θυσίας

Η δόξα, η ευημερία και η λάμψη του παρελθόντος με την ισχυρή οικονομία, τον περικαλλή ναό και τα αρχοντικά. Τα μεγαλόπρεπα εκπαιδευτήρια που μόρφωσαν εκατοντάδες νέους και φιλοξένησαν γυναικόπαιδα στις αποφράδες ημέρες του μαρτυρίου και της θυσίας. Μέσα σε τρεις δεκαετίες έζησαν οι κάτοικοι τρεις κατακτητικές εισβολές, δύο ομηρίες, δύο ολοκαυτώματα.

Ο επισκέπτης μπορεί να προσκυνήσει  τη θυσία των κατοίκων του Δοξάτου στα ηρώα των δυο ολοκαυτωμάτων, στο Πνευματικό Κέντρο Δοξάτου να δει (την αξιόλογη συλλογή λαογραφικού υλικού-συλλογή μοντέρνας ζωγραφικής- Ιστορία Δοξάτου μέσα από έκθεση φωτογραφίας και τη βιβλιοθήκη με τις σπάνιες εκδόσεις). Τον Ιππόδρομο που φιλοξενεί και σήμερα άλογα και φίλιππους κατοίκους όλης της περιοχής. Τα Εκπαιδευτήρια του Δοξάτου από το 1909 και την εποχή του μάρτυρα Χρυσοστόμου.

Στις 2 Μαΐου πανηγυρίζει ο Άγιός μας και «ιάπτειν τα ορχήματα», αρχίζουν οι χοροί, ένα ξέφρενο πανηγύρι υπό τον  ήχο του νταουλιού και του ζουρνά και το ποδοβολητό του αλόγου!

Εξωκλήσια της άδολης πίστης και των πολλών θαυμάτων και της ευλογίας των καρπών της γης.

- Άγιοι Θεόδωροι και Άγιος Τρύφωνας στους αμπελώνες του Δοξάτου με πολλά ευρήματα από αποθηκευτικές πίθους της αρχαιότητας.

-Αγία Κυριακή, εδώ λατρεύεται το «δένδρο» με ρίζες στην αρχαιότητα και τη δύναμη της φύσης, φανερώνοντας την ιερότητα του χώρου και τα θαύματα που βίωσαν οι Δοξατιανοί από τη μαυροντυμένη γυναίκα που μαρτυρούν. Χαρακτηρίζεται ως ο  σιτοβολώνας της περιοχής Δοξάτου. Παντού κυριαρχεί ο ευλογημένος καρπός αλλά και οι ευχές της Εκκλησίας για τους σταράδες του Δοξάτου.

-Παρασκευή η αθληφόρος και η Πάνσοφος Αγία Αικατερίνη: ναός της προσφοράς, μεγάλο παράδειγμα δωρεάς  και ευεργεσίας.

-Άγιοι Κωνσταντίνος και Ελένη στο  ηρώο του Δοξάτου, τόπος προσκύνησης  και απόδοσης τιμής για τη μεγάλη θυσία των Δοξατιανών.

-Άγιος Φανούριος στο ΚΑΠΗ Δοξάτου, και μοναδική θαυματουργική εικόνα του Αγίου σε ιδιωτική συλλογή.

-Ιστορικής αξίας είναι και η εικόνα της αποκεφάλισης του Ιωάννη του Προδρόμου, Ναζαρηνής σχολής σε ιδιωτική συλλογή.

 

 -Αλευρόμυλοι από τα παλιά με εξαιρετική ποικιλία αλεύρων και παραδοσιακοί ξυλόφουρνοι. Ξυλουργεία, σιδηρουργεία, ατελιέ μόδας, εργαστήρια ζαχαροπλαστικής, και  καφέ.

-Μπύρα του Δοξάτου από εκλεχτό κριθάρι της περιοχής, αλλά και τον λυκίσκο του ζύθου του καταπραϋντικού.

-Σύγχρονο  Ελαιοτριβείο με εξαιρετικό παρθένο έλαιο,  όσπρια  και εκλεκτές γεύσεις στις κουζίνες των εστιατορίων και κέντρων διασκέδασης.

(Η γερόντισσα Άννα είχε τέτοια απλότητα, ώστε δεν της περνούσε λογισμός υπερηφάνειας, διότι τα θεωρούσε όλα φυσικά. Με την μακάρια απλότητα, την ευλάβεια, την καθαρότητα και τον φιλότιμο αγώνα της, αξιώθηκε να έχει πολλές αγιοφάνειες. Είδε τον προφήτη Ηλία και του ασπάσθηκε το χέρι. Τον Τίμιο Πρόδρομο και μάλιστα παρατήρησε το σημάδι της αποτομής από το ξίφος στον λαιμό του! Τους Αγίους Θεοδώρους τους έβλεπε συχνά να περνούν τις νύχτες με τα άλογα και τις στολές τους μέσα από το Δοξάτο. Υπάρχει εξωκκλήσι των Αγίων Θεοδώρων και αυτοί προστατεύουν το χωριό. Είδε και τον άγιο Βασίλειο σε ώρα Θείας Λειτουργίας).

 

Ύδατα άγια της Ζυγάκτιας γης-Πηγή της Ζωής.

Ύδωρ του καθαρμού και του βαπτίσματος,

 όπου βαπτίστηκε η πρώτη χριστιανή της Ευρώπης η Λυδία.

Η Ακρόπολη της Παναγίας, ακοίμητη φρουρός στέκει χρόνια και προστατεύει από κάθε εχθρό και πολέμιο. Αγναντεύοντας τον κάμπο και τα βουνά, ακόμη και τη θάλασσα μπροστά από τη Θάσο. Πιο ψηλά στέκει ο ζηλωτής προφήτης, της βροχής και της αστραπής, αλλά και του θυσιαστηρίου.

Πολλά είναι τα αφιερώματα στο ιερό δένδρο στους Αγίους Κωνσταντίνο και Ελένη, δείγματα των πολλών ταμάτων και αναθημάτων. Προστάτες των βρεφών οι Άγιοι με πολλά θαύματα που σημειώθηκαν στην ευρύτερη περιοχή του Δοξάτου. Τόπος ιερός από παλιά το βουνό, από την αρχαιότητα και συνεχίζει στα χρόνια του χριστιανισμού. Σήμερα συνδυάζει κανείς την άσκηση του σώματος και της ψυχής, ανηφορίζοντας και προσκυνώντας.

Ανεξάντλητες πηγές τροφοδοτούν τον κάμπο και την ευρύτερη περιοχή.  Νερόμυλοι του χθες δίνοντας το παρόν και στο σήμερα. Πλυντήριο φυσικό. Ληνοί και ληνοβάτες της αρχαιότητας, σε μεθυστικό ταξίδι του γλεύκους για τους εμπόρους της εποχής.  Πέστροφες και οξύρυγχοι για τους πολλούς επισκέπτες τέρπουν τους ειδικούς γευσιγνώστες. Συμπαθή τετράποδα σκαρφαλώνουν στα βουνά για βοσκή. Όπου κανείς την άνοιξη θα βρει  σαλιγκάρια, άγρια σπαράγγια αλλά και πολλά βότανα.

Εδώ ακόμη καλλιεργούνται κηπευτικά.

Λατρεύονται ακόμη στο ιερό βουνό ο Αι –Νικόλας και βορειότερα στις πηγές του ποταμού ο Αι-Γιώργης.

 

Καλαμπάκι

αποκάλυψαν «κιβωτιόσχημο ασύλητο τάφο του τέλους του 4ου π.χ. αιώνα, με μεταλλικά εργαλεία και αγγεία, πήλινα σκεύη, αλλά και έναν θαυμάσιο ερυθρόμορφο αττικό κρατήρα υστεροκλασικών χρόνων. Επίσης βρέθηκε προϊστορικός οικισμός που χρονολογείται στη Νεολιθική Εποχή και στην Πρώιμη Εποχή του Χαλκού, με μεγάλο αριθμό διακοσμημένων αγγείων από την 6η ως την 3η χιλιετία π.Χ., εργαλείων και ειδωλίων, αλλά και νεκροταφείο με 65 ταφές και 26 ανακομιδές της βυζαντινής περιόδου, με σημαντικό αριθμό χάλκινων κοσμημάτων».

Τα έθιμα και τις παραδόσεις του τόπου, τις συνήθειες και τη ρουτίνα των 4 εποχών του χρόνου τα διακρίνει το βλέμμα του επισκέπτη μέσα από τα έργα του Γεωργίου Μυλωνά. Γιορτές και πανηγύρια, εκκλησιές,  λατρεία και λιτανείες, το δωδεκάθεο της μυθολογίας με τον συμβολισμό τους, η φύση και οι αγροτικές  ασχολίες, οι καρποί της γης και το κουρμπάνι του Άι-Θανάση,  όλα τα αποτυπώνει στον καμβά ο ρέκτης και οραματιστής της προόδου και της ευημερίας σύγχρονος καλλιτέχνης.

 

Προϊόντα του τοπικού συνεταιρισμού «Ηλιοδώρα».

-blueberries και υπερτροφή ως Βιόδραμα.

-Εμπόριο σπόρων και ζωοτροφών και επεξεργασία του βαμβακιού.

-Μονάδες κτηνοτροφικές και πολλά κηπευτικά.

-Εμπόριο και επεξεργασία ξύλου.

Μεγάλη αγορά και εμπορικά καταστήματα εξυπηρετούν τους κατοίκους, που  δείχνουν ξεχωριστή αγάπη στον τόπο τους.

 

«στον Καλαμώνα, όπου αποκαλύφθηκε τμήμα εργαστηρίου αγγειοπλαστικής ελληνιστικών χρόνων, με πίθους και πλήθος μητρών για τους λεγόμενους μεγαρικούς σκύφους (το πιο χαρακτηριστικό είδος αγγείου της περιόδου), με θέματα εμπνευσμένα από την Ιλιάδα και μεγάλο αριθμό επιγραφών».

  Η γη η φύση, τα χώματα και η ιαματική λάσπη. Κατάλοιπα μιας άλλης εποχής. Μακρινής, όχι όμως ξεχασμένης.  Θεοβάδιστοι δρόμοι που περπάτησαν απόστολοι και ευαγγελιστές, αλλά και στρατιώτες και πολεμιστές. Έμποροι και φιλόσοφοι συνέδεσαν τότε την  Ανατολή με τη Δύση. Σήμερα ενεργειακοί αγωγοί,  συνδέουν την Ανατολή με τη Δύση με σταθμό τον εύφορο κάμπο του Δήμου.

 

 

Νεροφράκτης

Χωριά

του κάμπου και της καλλιέργειας. Το άσπρο του βαμβακιού, της απαλότητας και της καθαρότητας σαν τις ψυχές των ανθρώπων που έμειναν στις αλησμόνητες πατρίδες. Με ζεστασιά και αληθινή ομορφιά αναβιώνονται έθιμα και παραδόσεις.

Με αγάπη συγκεντρώνεται  λαογραφικό υλικό και γεύεται κανείς θρακιώτικες πεντανόστιμες συνταγές.

26 Δεκεμβρίου η γιορτή της Μπάμπως! Δονείται το σώμα και η ψυχή στο άκουσμα της μουσικής και τέρπεται ο λάρυγγας με τη θρακιώτικη «Μπάμπω». Εδώ συναντώνται κάθε χρόνο Θρακιώτικες χορευτικές ομάδες σε ένα συνεχή κουλουριαστό χορό!

Η λατρεία του Αγίου Μωκίου! Διακόνησε την Εκκλησία της Θράκης.  Εστεμμένος με διπλό στέφανο ο ιερεύς της δόξης, έβγαινε ζωντανός από τα άγρια θηρία, δοξασθείς από τους δικούς του άθλους.

Αγία Παρασκευή

Προϊόντα της εύφορης γης που περισσεύουν το καλοκαίρι κονσερβοποιούνται και συσκευάζονται για τα κρύα και τις ελλείψεις του χειμώνα, θα έλεγε κανείς  αν ζούσε σε παλιότερες εποχές για τις ανάγκες και την αυτάρκεια της οικογένειας.

 

Φτελιά

Το πυρ το καθαρτικό, το πυρ το αναλίσκον, το πυρ της ζεστασιάς και της θαλπωρής.

Της Εστίας και των κοινών γευμάτων, της ενότητας και της αγάπης, που θυμίζουν τα Κυριακά δείπνα, με ποντιακή και θρακιώτικη παράδοση. Στη μπουμπούνα της ενότητας και του κεφιού!

Καρποί ξηροί και προϊόντα του Ήλιου, απαραίτητα για τα ατέλειωτα βράδια του χειμώνα. Με τα σπόρια στην Κυριακάτικη βόλτα, όπως παλιά, αλλά μαζί και με το βερμούτ στα πάρτι για τους νοσταλγούς της δεκαετίας του 60’!  

Αγγελικό ταξίδι  για ψυχές αγνές μέσα από το Κουρμπάνι και την μπουμπούνα. Αλλά και του Αι-Γιώργη πανηγυρίζει η ποντιακή γειτονιά με ανάλογη κοινή τράπεζα. Και στις 19 Μαΐου τιμάται το ολοκαύτωμα του ποντιακού ελληνισμού.

Έργα και ημέρες του Δήμου Δοξάτου, ονειρευόμαστε καλύτερες μέρες για όλους μας, με μόνο εφόδιο την αξία της γης μας και των μόχθο των ανθρώπων της.

 

 

 2017

http://neadoxatou.blogspot.com/2017/01/blog-post_44.html

Μια έκδοση ένα σύντομο οδοιπορικό στον κάμπο, στα βουνά, στα ποτάμια και στις πηγές του τόπου μας. Μια ιστορία πολλών χιλιάδων ετών. Ύδωρ, πηγή ζωής και τροφοδοσίας του κάμπου και των ανθρώπων από την αρχαιότητα ως σήμερα

Ίπποι αγέρωχοι αναβάτες δεινοί τροχάζουν στο διάβα της ιστορίας!

Δρόμοι αρχαίοι που τους περπάτησαν φιλόσοφοι, απόστολοι, έμποροι,  αλλά και στρατιώτες, πολεμιστές, γενναίοι καβαλάρηδες, Θράκες ιππείς, Μακεδόνες, Ρωμαίοι και Ρωμιοί, Φράγκοι, Οθωμανοί, αρματολοί και κλέφτες, Μακεδονομάχοι κ.ά.

Ένας δήμος του κάμπου της Δράμας.

Λίμνη, τενάγη, ένας κάμπος εύφορος ανάμεσα στα βουνά της γύρω περιοχής που ορθώνονται περήφανα και τον προστατεύουν από πολλούς εχθρούς. Πρώτα απ’ όλα τον εχθρό άνεμο, δημιουργώντας ένα κλίμα υγρό και γόνιμο για την καπνοκαλλιέργεια. Γι’ αυτό και παράγονται εδώ τα πιο φημισμένα και αρωματικά καπνά, η εκλεκτή ποικιλία του Μπασμά.

Κάτω από τη σκιά του Παγγαίου εκστασιασμένοι μύστες του Βάκχου με τον ήχο το νταουλιού και του ζουρνά επιδίδονται σε ένα ατέλειωτο χορό.

Βουνά ιερά που χρόνια προστατεύουν τους ειρηνικούς και δημιουργικούς κατοίκους της περιοχής μας. Κάστρα και βουνά στα οποία βρήκαν καταφύγιο οι καταδιωγμένοι κάτοικοι του Δοξάτου και  των Κυργίων στα δύσκολα χρόνια της κατοχής.

Δάση, μεταλλεία και σπηλιές τα στολίζουν. Πηγές από τις οποίες αντλείται το πόσιμο νερό των πόλεων μας.

Μοναχοί και μοναστήρια διακονούν με το πνευματικό τους έργο τα θεία, αλλά και τον κόσμο στο καταπληκτικό περιβάλλον της όμορφης φύσης. Ναοί και εξωκλήσια, παραδόσεις και λατρεία, πανηγύρια αγάπης και ενότητας για την καλή καρποφορία, το μπερεκέτι και το μαξούλι.

Αριστουργήματα της αρχιτεκτονικής, πλούσιες συλλογές λαογραφικού υλικού, βιβλία και εκδόσεις, Κέντρο προσφυγικής μνήμης για το χθες και το σήμερα. Εκθέσεις φωτογραφίας των συγκλονιστικών εποχών του Δοξάτου. Ήθη και έθιμα κλήδονας και Καλογεροδευτέρα , μπουμπούνα και ιπποδρομίες ,μαραθώνιοι ιστορικής μνήμης και περιβάλλοντος.

 

 

 

Μια έκδοση για την καλύτερη γνωριμία των περιοχών μας, αλλά και παράλληλα την υλοποίηση ενός προγράμματος που έχει ως βασικό άξονα την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής . Γιατί θα αποτελεί ένα εργαλείο, ένα ερέθισμα για τη γνώση πρώτα αυτής της πανέμορφης κληρονομιάς και τη διασφάλιση της στις επερχόμενες γενιές ως ένα βασικό κληροδότημα!

Άγιος Αθανάσιος η ξακουστή Μπόργιανη ή αλλιώς Βοϊράνη, ηχητική λέξη της βοής και του νερού. Κέντρο προσφυγικής μνήμης, κρασιού , τσίπουρου και ροδιών, φαγητού και διασκέδασης.  Πρόοδος και ανάπτυξη, προσφορά και αξιώματα. Ο χρωστήρας του μπαρμπα-Κωστή στα κάρα, στα σχολειά , στα σπίτια μας διδάσκει ένα πνεύμα ελληνικό αθάνατο.

Αγορά: Παζαρλαρ. Ατενίζουν καθημερινά οι κάτοικοι τους αμπελώνες, τα γεράκια τον όμορφο κάμπο  και υψώνουν ακόμη το βλέμμα πιο πάνω στα ουράνια της θυσίας και των αγώνων.

Αίγειρος και Περιστεριά. Καβακλί και Ντεμιρτζόγιαννη : Θαύμα της φύσης και της ομορφιάς, μονοπάτια του βουνού και αέρας ελευθερίας. Σπίτια φαντάσματα μιας άλλης εποχής και οικονομίας. Ξέφωτα και κτηνοτροφία. Φιλόξενα στα δύσκολα χρόνια της κατοχής για όλους τους κατατρεγμένους κατοίκους με μάχες και αγώνες.

Δοξάτο της ιστορίας και των δρώμενων, Δοξάτο του πολιτισμού της τέχνης των γραμμάτων και της λαμπρής αρχιτεκτονικής. Του γλεντιού και της διασκέδασης. Δοξάτο  των αλόγων και των ιπποδρομιών , του Θράκα Ιππέα . Των διάσπαρτων αρχαιοτήτων και του Άι –Θανάση. Του καπνού και του εμπορίου. Της θυσίας των κατοίκων, των τριών ολοκαυτωμάτων, το Ηρωικό Δοξάτο.

Κύργια: Κίρ- Κίρφλα και πάντρεμα της αγροτιάς , αλλά και της επιστήμης.

Χωριό των γιατρών και της ξενιτιάς. Σχολεία φαντάσματα, σχολεία του σήμερα για πολιτισμό και τουρισμό. Γιορτές Δάσους και άσκησης. Ήθη και έθιμα του χθες. Σάτιρα και πολιτική από τον καδή. Τσίπουρο και κρασί. Μανιτάρια και σαλιγκάρια της φύσης. Άσκηση και προσκύνημα στο Καρά-Ορμάν.

Κεφαλάρι: Μπουνάρμπασι, νερό της ζωής και των καθαρμών, νερό της λατρείας και του βαπτίσματος, της οικονομίας. Αρχαίος αγωγός άντλησης και άρδευσης.  Φυσική οχύρωση και φρυκτωρίες. Μονοπάτια της άσκησης και της προσευχής. Λατρεία του Θεού και δενδρολατρία. Μύλοι και φυσικά πλυντήρια. Καρποί και ιχθύες. Πάντρεμα ποντίων και Σαρακατσαναίων. Η φύση στα καλύτερά της, το κάλλος και το κόσμημα  μας.

Καλαμπάκι: Της προσφυγιάς και του μόχθου. Της αγροτιάς και της οικονομίας. Της παράδοσης και της θυσίας. Κουρμπάνι και λατρεία. Αραποσίτι με μαθηματική σειρά θα φέρει μπερεκέτια και τραγούδια. Καλογεροδευτέρα και σάτιρα, έθιμα για ευφορία της γης και καρποφορία. Καλλιτέχνες με όμορφα έργα κοσμούν κάθε πτυχή του βίου μας και θυμίζουν τα περασμένα.

Καλαμώνας: Μποσανός και τσιφλίκια της Λατιφέ Χανούμ, στο διάβα της Εγνατίας και δίπλα στην ιαματική λάσπη. Αγνάντευαν το Παγγαίο και τα οχυρά των Φιλίππων. Κοιτάσματα και πλούτος της εύφορης γης . Καρποί από τα παλιά και σήμερα. Διπλές παραγωγές για τους αγρότες του μόχθου. Λατρεία και ελευθερία.

Αγία Παρασκευή: Με το βλέμμα στο Παγγαίο, στην αγκαλιά της Παναγιάς μας, με λίγους κατοίκους, αλλά με αποθέματα καρδιάς για πρόοδο, ελπίδα και φιλοξενία της νιότης. Πέρασμα από τα παλιά για κάθε τι καλό ή κακό. Με το αιωνόβιο δένδρο και τη λατρεία της φύσης. Κλήδονας και παράδοση.

Νεροφράκτης, Θρακιώτικη παράδοση και λατρεία, συλλογές και διατήρηση ηθών και εθίμων. Ανταμώματα και γλέντια. Στο πέρας του Δήμου στα όρια άλλων νομών, μοναχικά αγναντεύει και αναμένει. Μιαν άλλη Εγνατία, έναν άλλο δρόμο, επικοινωνίας και μεταφοράς, αγαθών και μη!

Φτελιά: Θράκη και Πόντος. Μπουμπούνα και καθαρτικό πυρ. Πυρ το αιώνιο και το φωτίζον, αλλά και πυρ το αναλίσκον. Άγγελοι και λατρεία. Της είδησης και της προσευχής. Της στήριξης των αδικημένων. Της προστασίας και της ζεστασιάς. Της φιλοξενίας και του τραπεζιού στο  Κουρμπάνι και στο κεσκέκι. Φτελιά της συγγραφής και της ξενιτιάς.

 

 

αρχαιολογικά Ευρήματα στο Μουσείο και

http://neadoxatou.blogspot.com/2014/09/blog-post_18.html

επιγραφή

http://neadoxatou.blogspot.com/2014/10/blog-post_17.html

Ακρόπολη στο Κεφαλάρι

λυχνάρι στο Κεφαλάρι-αιχμάλωτος πολέμου  ικέτης

οδοποιία Εγνατία οδός-σταδιοδείκτης

οδοποιία

Ληνοί

Τούμπα

Σκέψεις για το Δοξάτο

• Ο Επισκέπτης του Δοξάτου θαυμάζει την έξοχη αρχιτεκτονική με  επαύλεις που οικοδομούνται σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα , αλλά και τα ελληνικά αρχιτεκτονικά στοιχεία των φιλοπρόοδων Δοξατιανών. Τα μεγαλόπρεπα Εκπαιδευτήρια της εποχής του μητροπολίτη Χρυσοστόμου ερανικής προσφοράς των κατοίκων του Δοξάτου. Τα μεγάλα καπνομάγαζα της εποχής της μεγάλης ευημερίας με την καλλιέργεια και εμπορία του καπνού. Και τέλος τα δύο ηρώα, σύμβολα των ηρωικών αγώνων  των Δοξατιανών. Και φυσικά τον περικαλλή ναό με το ξυλόγλυπτο τέμπλο του προστάτη αγίου μας του στύλου της Ορθοδοξίας Αθανασίου του Μεγάλου. Στη μνήμη του οποίου διοργανώνεται λαμπρή πανήγυρη με ιπποδρομίες και πλούσιες πολιτιστικές εκδηλώσεις.

• Ο επισκέπτης ακόμη έχει τη δυνατότητα να ζήσει μερικές από τις στιγμές της νεότερης ιστορίας στο ισόγειο του Πνευματικού Κέντρου Δοξάτου, όπου λειτουργεί μόνιμη έκθεση  φωτογραφιών από τις μαρτυρικές στιγμές που βίωσε ο τόπος, αλλά και άλλα έξοχα δείγματα της αστικοποίησης και της οικονομικής ευρωστίας του τόπου από την καλλιέργεια και το εμπόριο του καπνού, την αρχιτεκτονική, τη διασκέδαση και τις ιπποδρομίες.   Ακόμη θα θαυμάσει τις πλούσιες συλλογές:
• Σπανίων εκδόσεων Βιβλίων, έργων ζωγραφικής και μια πλούσια συλλογή λαογραφικού υλικού.

 
Αρχαιολογικά ευρήματα φανερώνουν:

• Προϊστορικούς οικισμούς “Ντοξάτ-Τεπέ” πριν από 5.000-7.000 χρόνια.
• Την παρουσία του “Θρηκίου έθνους” των Ηδωνών.
• Ως Μακεδονική πόλη στην ευρύτερη περιοχή των Φιλίππων γνωρίζει ιδιαίτερη ανάπτυξη.
• Αρχαίες επιγραφές, ελληνικές και λατινικές, φανερώνουν :
•  Την ύπαρξη ρωμαϊκής κώμης με σχετική αυτονομία, ελληνικό τρόπο ζωής και σκέψης σε θέματα θρησκείας, Διονυσιακής λατρείας, αλλά και με γεωργικές ασχολίες και ιδιαίτερα την αμπελουργία και το εμπόριο κρασιού.
• Στη συνέχεια μέσα από αναφορές σε κώδικες και βιβλία διακρίνουμε την παρουσία της κώμης στα Βυζαντινά και Οθωμανικά χρόνια.

·         Η ιστορία των πολιτιστικών συλλόγων και των άλλων ομίλων    ανάγεται στα 1870. Το 1874  ιδρύθηκε η πρώτη φιλεκπαιδευτική εταιρεία Δοξάτου

• Αναγνωστήριο και βιβλιοπωλείο ελληνικών εκδόσεων ,Αρχαιολογική εταιρία
• Φιλαρμονική με Μαντολινάτα και θεατρικοί όμιλοι .
• Ο Ναός του Αγίου Αθανασίου (1867) με το πετρόκτιστο καμπαναριό και το ξυλόγλυπτο τέμπλο.
• Αρρεναγωγείο και Παρθεναγωγείο με γυμναστήριο  
• Και στα 1909 τα λαμπρά Εκπαιδευτήρια που οικοδομήθηκαν με τη συμβολή του μητροπολίτη Χρυσοστόμου .

Πολλές  επιγραφές βεβαιώνουν την ύπαρξη κώμης, που τα ερείπιά της πιθανόν να βρίσκονται κάτω από το σημερινό Δοξάτο ή γύρω στα χωράφια .
 Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας οι κάτοικοι της περιοχής συμμετέχουν στον απελευθερωτικό αγώνα . Οπλαρχηγοί και άλλοι εθελοντές θα προσφύγουν στο Νότο για να βοηθήσουν τους εκεί αδελφούς. Ως ανταπόδοση κατά τον ένοπλο Μακεδονικό Αγώνα (1904) θα προσέλθουν Κρητικοί και άλλοι για να ενισχύσουν το δίκαιο αγώνα των αδελφών της Μακεδονίας .
    Δοξατιανοί πρόκριτοι είναι ενταγμένοι στις μυστικές ομάδες και χρησιμοποιούν τα δώματα των όμορφων κατοικιών για κρυφές συναντήσεις και περίθαλψη τραυματιών. Στις ένοπλες ομάδες της περιοχής , όπως αυτής του καπετάν Τζάρα προσχωρούν Δοξατιανοί αγωνιστές..
Στους αγώνες αυτούς πιστός φίλος πάντα το άλογο και μαζί η επιδεξιότητα των Δοξατιανών στην ιππική τέχνη και στις ιπποδρομίες.
Στοιχείο της πολιτιστικής ζωής που χάνεται στα βάθη των αιώνων οι ιπποδρομίες. Κατάλοιπο ίσως του “Θράκα ιππέα” και του “φίλιππου πνεύματος” της ευρύτερης περιοχής . του Αρματωλού και του Κλέφτη της εποχής της Τουρκοκρατίας, συνεχίζοντας ως πιστός και αχώριστος φίλος του Δοξατιανού σε όλες τις αγροτικές ασχολίες, διατηρείται μέχρι σήμερα και αναβιώνει στις 2 Μάη στην πανήγυρη του Δοξάτου.
Βαλκανικοί πόλεμοι:1912-13
30 Ιουνίου 1913: Λίγο πριν την πολυπόθητη ελευθερία το πρώτο ολοκαύτωμα
Το πάθος των Δοξατινών για την ελευθερία, η εμμονή στην ελληνική γλώσσα και η νευραλγική τέλος θέση του Δοξάτου ως κέντρου ελέγχου της καλλιέργειας και της εμπορίας του καπνού, αποτελούν πιθανόν τις κυριότερες αιτίες για την πλήρη καταστροφή του τόπου λίγο πριν την εκπνοή της μακραίωνης τουρκοκρατίας.
Η καταστροφή του Δοξάτου απέτρεψε ή καθυστέρησε όσο χρειαζόταν για την επέμβαση του Ελληνικού στρατού και την επέκταση της δολοφονικής μανίας στην πόλη.
1916-1918
Στη διάρκεια του 1^ου παγκοσμίου πολέμου οι Βούλγαροι εισβάλλουν πάλι στη γύρω περιοχή και οδηγούν τους άνδρες από 17- 50 στην ομηρία, για καταναγκαστικά έργα στη Βουλγαρία. Συγκινημένος ο Βενιζέλος από τα παθήματα του λαού της Αν. Μακεδονίας και υποκινημένος από τις συμμαχικές δυνάμεις προβαίνει στο κίνημα της Άμυνας και μπαίνει στον πόλεμο στο πλευρό της “Αντάτ”.
    Μετά τις τραγικές συνέπειες της Μικρασιατικής Καταστροφής και με τη συνθήκη της Λωζάνης θωρακίζεται πληθυσμιακά η περιοχή με ελληνικό στοιχείο μιας και δέχεται το μεγαλύτερο αριθμό των εργατικών, δημοκρατικών και δημιουργικών προσφύγων του Πόντου, της Α. Θράκης και της Μ. Ασίας.
    Οι φιλοπρόοδοι Δοξατιανοί εκφράζουν πάντα τα δημοκρατικά αισθήματα και στην περίοδο του κινήματος του 1935 από το Βενιζέλο βρίσκουν καταφύγιο εδώ οι ιδέες και οι άνθρωποι.
29 Σεπτεμβρίου 1941 από τις πρώτες ένοπλες εξεγέρσεις στην Ευρώπη κατά του Άξονα και εδώ οι Δοξατιανοί θα πληρώσουν βαρύ φόρο αίματος, με τη σφαγή 200 κατοίκων του Δοξάτου , ως αντίποινα.
Δεν ανταλλάσσει όμως κανείς τη ζωή του αρνούμενος την Ελληνικότητά του, δεν λιποτακτεί κανείς, επιλέγοντας συνειδητά την ελευθερία και την αξιοπρέπεια από τη δουλεία και την υποταγή σε τυραννικά φασιστικά καθεστώτα.
Σήμερα εμείς οι νέοι του Δοξάτου διατρανώνουμε σε κάθε μας εκδήλωση στο στίβο, στο χορό, στην καθημερινή μας ζωή τα ίδια ειρηνικά συναισθήματα, που μας κληροδότησαν οι παππούδες μας, βαριά παρακαταθήκη η θυσία τους.
Χρέος να  τη διαφυλάξουμε με:
Αγάπη , ελευθερία, αξιοπρέπεια και καταδίκη κάθε ολοκληρωτικής σκέψης.