2009 σκέψεις

Εισαγωγή ημερολογίου) Φέτος συμπληρώνονται 100 χρόνια από την ανέγερση του Δημοτικού Σχολείου, παραδοσιακό κόσμημα του Δοξάτου και 60 χρόνια από την ίδρυση του Γυμνασίου. Ο Σύλλογος θεωρεί την παιδεία αναπόσπαστο κομμάτι της τοπικής κοινωνίας και γι’ αυτό αφιερώνει το ημερολόγιο σ’ αυτά τα δύο σημαντικά ιδρύματα του Δοξάτου που οι παλιότεροι με κόπο και πόνο ψυχής αγωνίστηκαν να δημιουργήσουν και να διατηρήσουν αφήνοντάς τα διαθήκη στις νεότερες γενιές. Σε προηγούμενο ημερολόγιο παρουσιάστηκε η παιδεία του Δοξάτου σε παλαιότερες γενιές. Το 2009 θέλουμε να αναφέρουμε τις δράσεις- εκδηλώσεις όχι μόνο των μαθητών αλλά και των εκπαιδευτικών, που με την υπομονή τους, τις γνώσεις τους, αλλά και την αυστηρότητά τους έμειναν στις μνήμες όλων μας. Οι σχολικές γιορτές , οι θεατρικές παραστάσεις που ανέβηκαν σε Δημοτικά και Γυμνάσια και μας ευθύμησαν ή μας συγκίνησαν. Οι εκπαιδευτικές εκδρομές με τις όποιες σκανδαλιές των μαθητών, οι παραδοσιακές φωτογραφίες στην είσοδο του σχολείου, Δημοτικού ή Γυμνασίου, ζωντανεύουν μέσα από το φωτογραφικό υλικό που προσπαθήσαμε να συγκεντρώσουμε. Ελπίζουμε ότι με τις φωτογραφίες και οι νεότεροι θα θυμηθούμε θα σχολιάσουμε, θα συγκρίνουμε με τα μαθητικά τα χρόνια που δεν τα αλλάζουμε με τίποτα και για λίγο να μας ξανακάνουν παιδιά. Ζήσαμε κι αυτές τις καταστάσεις Τα πιο περίεργα Χριστούγεννα Για πρώτη φορά το «Πνεύμα των Χριστουγέννων λύγισε υπό το βάρος της οικονομικής κρίσης αλλά και της ανομίας στο εσωτερικό «Αυτός ο κόσμος του παρόντος σημαδεύεται από την κατανάλωση , από τον κόσμο που αρκείται στον εαυτό του» Ζήσαμε πολλά και μεταξύ αυτών Την καύση του χριστουγεννιάτικου δέντρου, την άρνηση στο «πνεύμα των Χριστουγέννων¨ Οι μεγάλες τελετές δεν ήταν παρά η προσπάθεια ένταξης των ανθρώπων στην ιστορία της φύσης Όλοι υμνούμε την πολιτιστική κληρονομιά, όλοι μιλάμε για το πλεονέκτημα που έχει ο πολιτισμός για τη χώρα μας, όταν όμως έρθει η ώρα δυστυχώς Ο πολιτισμός δεν είναι ελιτίστικη ενασχόληση, αλλά λαϊκό βίωμα. Αξίες, πρότυπα, ιδανικά και ζώσα παράδοση, λαϊκή δημιουργία και παιδεία. Η παιδεία συνδέεται με τους νέους και τους νέους ορίζοντες. Είναι λογικό λοιπόν να κολακεύει τους πελάτες του ο υπουργός. Μήπως όμως θα έπρεπε να υποστηρίξει και το προϊόν του είναι η ίδια η εκπαίδευση, η ενίσχυση των εκπαιδευτικών δομών οι νέοι δεν συνιστούν ηλικιακή κατηγορία αλλά δυναμική ζωής, επένδυση της πολιτείας για το μέλλον της Λειτουργούν τα σχολεία και τα πανεπιστήμια; Παράγουν μορφωμένους απόφοιτους ή απλώς πτυχιούχους για την αγορά εργασία; Ποιά είναι η πολιτική που εφαρμόζεται για τα μουσεία και τους αρχαιολογικούς χώρους; υπάρχει θεσμικό πλαίσιο για τον κινηματογράφο; Ενισχύονται το θέατρο, ο χορός ή εικαστικές τέχνες; Γιατί οι νέοι επιστήμονες φεύγουν από την Ελλάδα αναζητώντας δημιουργική διέξοδο στο εξωτερικό χωρίς να επιστρέφουν; Η ρητορική ως τέχνη επικοινωνίας γεννήθηκε στον τόπο μας για να ξεχαστεί ως τέχνη του προφορικού λόγου, ενώ αποτελεί τη βάση της Εκπαίδευσης σε άλλες χώρες που χτίστηκαν πάνω στο μοντέλο της αρχαίας ελληνικής δημοκρατίας. Συνταγές Συνεχίζουμε ένα οδοιπορικό για να φτάσουμε όσο γίνεται κοντύτερα στην αυθεντικότητα των συνταγών της περιοχής μας. Μέχρι τώρα, όπως είδατε τόσα χρόνια, μπήκαμε καλοδεχούμενοι σε σπίτια, πολλές νοικοκυρές, αλλά και νοικοκυραίοι μαγείρεψαν για μας αλλά και όλη την Ελλάδα και ανακαλύψαμε ένα γευστικό πλούτο, που συνδέεται άμεσα με όλες τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες του χρόνου και του τόπου μας. Ντόπιες συνταγές που έχουν τις ρίζες τους στα χρόνια τα παλιά. Δυτικομακεδόνες, Ηπειρώτες, νησιώτες από όλα τα μέρη της Ελλάδας μας έφεραν ξεχωριστές γεύσεις. Γιαουρτάδικο και γαλακτοπωλείο διατηρούσε ο Αντωνάρας Ζαχαροπλαστείο ο Ηπειρώτης Γιαννούσης. Οι Ηπειρώτες κυρίως επιδίδονται σε εργασίες που έχουν σχέση με τη μαγειρική. Σημαντικό ρόλο στο γευστικό πλούτο του τόπου μας έπαιξε και ο ερχομός των προσφύγων στις αρχές του 20ου αιώνα . Πήραν κι έδωσαν ιδέες και συνταγές αντάλλαξαν μυρωδικά και μπαχαρικά. Και γευτήκαμε εν τέλει τις πλούσιες και ιδιαίτερες γεύσεις που έφεραν κυρίως οι νύφες του Δοξάτου μαζί με τα προικιά τους. Ένα οδοιπορικό, ένα ταξίδι όχι μόνο στις συνταγές αλλά και στην ιστορία, στις παραδόσεις, τα έθιμα, στις γιορτές και στα πανηγύρια. Ανατρέχει κανείς και θυμάται τις αναμνήσεις του Ηλία του Τσιτσιμπάση για φαγητά της κατοχής. Ο παραδοσιακός χαλβάς μετά το παστάλι του καπνού. Ο τζιγεροσαρμάς το Πάσχα. Σε μια εποχή που η διατροφική παράδοση περιφρονείται σαν κάτι άχρηστο για τις σύγχρονες ανάγκες μας. Σήμερα που η πλειοψηφία των νέων τρέφεται με φαστφουντ, η επιστροφή στην παράδοση του σπιτικού φαγητού και η άρνηση στην ευκολία της συσκευασμένης προμαγειρευμένης τροφής , αν μη τι άλλο , είναι ένα είδος πολιτισμικής επανάστασης που προτείνει μια καινούρια αρχή. Μαζί θα ανακαλύψουμε ακόμη την ιστορία της καθημερινότητας, Της περιπέτειας των υλικών, το αλισβερίσι των προϊόντων. Τα εργαλεία και τα μαγειρικά σκεύη. Τί είναι το φανάρι. Αποθηκευτικό ντουλάπι, κρεμαστό, με τη σίτα στο πλάι για να παίρνουν αέρα τα φαγητά. Η γη, οι μετακινήσεις, οι εμπορικές συναλλαγές, οι θρησκευτικές τελετουργίες, η θάλασσα, ακόμη η φτώχια και η αφθονία , προσδιόρισαν τις διατροφικές μας συνήθειες που βασίστηκαν πρώτα στη μνήμη και στη χρήση των εγχώριων αγαθών, ενώ πλουτίστηκαν με τα εισαγόμενα των γειτονικών τόπων, Οι μετανάστες μας βέβαια μαζί με τις οικοσκευές τους έφεραν από τη Γερμανία και την Ευρωπαϊκή κουζίνα. Αξίζει πραγματικά σήμερα να ρωτήσει και τους οικονομικούς πρόσφυγες για συνταγές της πατρίδας τους. Πέρα από την ποικιλία και το δημοσιογραφικό ενδιαφέρον το φαγητό φέρνει πιο κοντά τους ανθρώπους. Συνήθειες, προλήψεις με τις μυρωδιές του φαγητού. Η εγκράτεια και η νηστεία στις θρησκευτικές μας παραδόσεις για λόγους εγκράτειας, άσκησης, αλλά και αποτοξίνωσης και υγείας, κυρίως όμως για λόγους φιλανθρωπίας αφού με το περίσσευμα θα χορτάσουν οι φτωχοί και οι πεινασμένοι