Η μάνα από την αρχαιότητα ως σήμερα

Στο πλήθος των εορταστικών εκδηλώσεων και επετείων ξεχωρίζει αναμφισβήτητα η γιορτή της μητέρας, γιατί είναι μια γιορτή σεμνή , τρυφερή όσο και το πρόσωπο που τιμάται.

Πως όμως προέκυψε αυτή η ημέρα;

Που όπως κάθε αντίστοιχη «γιορτή» προς τιμήν κάποιας ιδιαίτερης κοινωνικής ομάδας κινδυνεύει να καταντήσει ένα υποκριτικό χαϊδολόγημα των αυτιών.

Η ημέρα της μητέρας καθιερώθηκε από τα τέλη του 19^ου αιώνα στην Αμερική ήταν ένα κάλεσμα για την αφύπνιση της γυναίκας ώστε να συνειδητοποιήσει τις ολέθριες συνέπειες του πολέμου. Μια προσπάθεια στράτευσης για τη μεγάλη υπόθεση της ειρήνης.

Αρχές του 20^ου αιώνα καθιερώνονται για τον ίδιο ακριβώς λόγο για την κατάπαυση δηλαδή των πολέμων και την επικράτηση της ειρήνης, μια ημέρα των μητέρων , ημέρα της φιλίας. Πέρασε και στην Ελλάδα η ημέρα αυτή και ο λαός μας που ξέρει να τιμά και να σέβεται τα πρόσωπα και τις επετείους την αγκάλιασε με αγάπη και την ενέταξε δίπλα στην παλιά επέτειο δηλ. της γιορτής της Υπαπαντής του Κυρίου.

Αν όμως μια επέτειος με όσα γιορταστούν και όσα ειπωθούν δεν δώσει δύναμη για την επαύριο , τότε πιο το αποτέλεσμα;

Ποιος όμως ο ρόλος της μάνας;

Από τις πρώτες σελίδες  της  Παλιάς Διαθήκης πληροφορούμαστε για την σημαντική αποστολή της γυναίκας στο δημιουργικό σχέδιο του Θεού. Ισότιμη η γυναίκα με τον άντρα ευλογείται από το Θεό για την αύξηση και την κυριαρχία στη γη. Συνεργάτης του Θεού στο έργο της δημιουργίας με την τεκνογονία. Το υψηλότερο και ευγενέστερο των καθηκόντων της γυναίκας μέσω του οποίου μάλιστα θα πετύχει την θέωση.

Με την πτώση των πρωτοπλάστων διακόπτεται το έργο του Θεού στον κόσμο. Και συνεχίζεται πολύ αργότερα με το ρόλο της Παναγίας.

Με το κατ’ εξοχήν τελειότατον των δώρων του ανθρώπου, την  Παναγία μητέρα του Θεού και μητέρα όλων μας. Που γίνεται γέφυρα, σκάλα για να συνεχιστεί το λυτρωτικό έργο του Θεού στον κόσμο.

Παράδειγμα θυσίας για κάθε μητέρα και για κάθε γονέα.

Η μάνα που μεταγγίζει στο παιδί της μαζί με το γάλα , τη βιολογική ζωή δηλ μεταγγίζει την πνευματική ζωή , τη μεταμορφωτική αγάπη.

Στρέφει αγαπητικά το παιδί προς τον πατέρα , τα αδέλφια και κάθε ύπάρξη .και σε όλη την κοινωνία

Δημιουργεί στο παιδί το κατάλληλο περιβάλλον για ψυχολογική και πνευματική υγεία του παιδιού. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη συγκρότηση της υγιούς κοινωνίας. όταν ευημερεί η οικογένεια, ευημερεί και το κράτος.

Ήδη με άστοχους χειρισμούς και άσκοπα πειράματα υπονομεύθηκε η  λειτουργικότητα της οικογένειας .

Η πρόωρη απόσπαση του παιδιού από την αγκαλιά της μάνας είναι ένα πλήγμα στην ψυχική υγεία

Ψάχνοντας τις εφημερίδες και στις εκδηλώσεις που κάναμε για τη γιορτή της μητέρας.

Όταν ηχούν τα τύμπανα του πολέμου κοντά μας ή και πιο μακριά μας δεν μπορεί παρά να αφιερώνουμε την ομιλία στη μάνα του πολέμου και της αγωνίας, αλλά και στη μάνα που ζει την αγωνία των βασανιστηρίων και την προσφυγιά.

Δεν ταιριάζουν σε μια τέτοια ημέρα κενοί ρητορισμοί και στομφώδη λόγια. Απλά καθιερώθηκε η μέρα αυτή με σκοπό να αφυπνιστούν οι γυναίκες και να συνειδητοποιήσουν τις ολέθριες συνέπειες των πολέμων. Να καθιερωθεί μία ημέρα των μητέρων , ημέρα της φιλίας. Στην Ελλάδα που ο λαός μας ξέρει να τιμά και να σέβεται τα πρόσωπα και τις επετείους, την αγκάλιασε με αγάπη.

Δύο ημέρες αφιερωμένες στη γυναίκα και εύλογα κανείς αναρωτιέται γιατί;

Η μία στις 8 του Μάρτη πιο φεμινιστική που προβάλλει τα δικαιώματα και τον αγώνα της γυναίκας, και η άλλη ως αντίβαρο, να συμπληρώσει με τη μητρότητα και την τεκνογονία την πρώτη. Γιατί με την τεκνογονία γίνεται η γυναίκα συνεργάτης του Θεού στο δημιουργικό Του έργο και μέσω αυτής σώζεται.

Μια επίσκεψη στο Μουσείο της Δράμας θα δείξει τα πολλά ειδώλια  που αναπαριστούν τη γυναίκα , τη θεά , την ιέρεια, τη γονιμότητα. Από πολύ παλιά λατρεύεται η μητέρα στον τόπο μας. (η γυναίκα , ή μάνα στο χρόνο μέσα από μια σειρά εικόνων)

Πολλές οι υποχρεώσεις για τη γυναίκα , αλλά και τον άνδρα στην ανατροφή και στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών.

Από το περιβάλλον της οικογένειας οδηγείται με τον πιο ασφαλή τρόπο στην κοινωνία και διαμορφώνει ισχυρό κράτος, γιατί όταν ευημερεί η οικογένεια, ευημερεί και ο κόσμος όλος.

Νόμοι και οικογενειακό δίκαιο στήριξαν τελευταία τη μάνα, αλλά στην οικογένεια χρειάζεται η θυσία των συζύγων, και όχι μόνο της μάνας.

Γιατί και σήμερα συνεχίζει να βρίσκεται κάτω από ένα Σταυρό.

Κακοποιείται η ίδια και τα παιδιά της. Παραμελείται, την χρησιμοποιούν, ζει την εκμετάλλευση της εργασίας των παιδιών της.

Όταν βασανίζονται παιδιά, θεωρεί ότι είναι δικά της παιδιά και ο ίδιος σπαραγμός χαράσσεται σε όλα τα γυναικεία πρόσωπα.

Μάνα του πόνου και της δυστυχίας.

Η μάνα που στις μέρες μας δεν έχει τα τελείως απαραίτητα για να ζήσει τα παιδιά της, λείπει η θέρμανση, το φαγητό. Και αυτή η μάνα αναγκάζεται πάλι να αφήσει κάπου τα παιδιά της, απλά για την επιβίωση. Το καλύτερο όμως ίδρυμα, η χειρότερη μάνα. Γι’ αυτό έχει υποχρέωση η πολιτεία σήμερα να στηρίξει κάθε μάνα, κάθε οικογένεια.

Η μάνα στη λογοτεχνία

Ο παιδαγωγικός ρόλος της μάνας και της οικογένειας ευρύτερα.

«Δεν φτάνει μόνο να γεννήσεις ένα παιδί , πιο πολύ είναι να το μεγαλώσεις, να το ζήσεις να το πονέσεις. Ο πόνος είναι μετά….» είναι τα λόγια της Λίας Μεγάλου Σεφεριάδου στο έργο της «ο Δρόμος είναι η χαρά»

Είναι ένας ύμνος στην αγάπη, στη θυσία  της μάνας, στον παιδαγωγικό ρόλο της μάνας και της γιαγιάς.

«κι αν δεν είπα παραμύθια σε παιδιά και σε εγγόνια. Δεν τους θήλασα μόνο γάλα, αλλά και παραμύθια τους θήλασα». Μέσα από τα παραμύθια ξετυλίγεται η ιστορία του τόπου μας.

Παιδί της Μικρασιατικής καταστροφής ζει στη συνέχεια τα δύσκολά χρόνια της κατοχής, του εμφυλίου και τα χρόνια της επτάχρονης δικτατορίας .

 Διδάσκει την ιστορία του τόπου η ηρωίδα.

«να κάνετε την ιστορία του τόπου μας παραμύθι , τραγούδι για να τη μάθουν τα παιδιά.

Άλλοτε πάλι γράψαμε για τη μάνα της Θράκης. Αγρότισσα κυρίως με ιδιαίτερη φροντίδα για τα παιδιά της. Ακολουθεί τον πατέρα στο χωράφι και συνεχίζει στο νοικοκυριό.Γράψαμε τις συνταγές της , τα γιατροσόφια και τα βοτάνια της. Ακόμη και τα κάλαντα των Χριστουγέννων στην Παναγιά μας επικεντρώνονται, στη γέννα και στο ρόλο της Αγίας Μητέρας.

Η μάνα του Πόντου. Η αγωνίστρια και  δωρική μάνα που μάχεται στα κακοτράχαλα βουνά του Πόντου. Αλλά και η μορφωμένη στο Παρθεναγωγείο της Τραπεζούντας. Οι γυναίκες της επτάκωμης Σάντας.

Και τέλος η γυναίκα του Δοξάτου

Νοικοκυρά , αλλά και αγωνίστρια. Πολλές φορές έμεινε μόνη, μαυροφορεμένη. Τρεις εισβολές με σκληρή κατοχή, δύο ομηρίες , δύο ολοκαυτώματα. 

Μόνη ανατρέφει τα παιδιά της και καλλιεργεί και τον καπνό. Καταληστεύεται και χάνει όλα τα υπάρχοντά της, αλλά στέκει πάντα ορθή.

 Ξερακιανή, μαυροφορεμένη, έχουν στεγνώσει πια τα δάκρυά της, αλλά πάντα περήφανη, αγέρωχη, έχοντας ψηλά το κεφάλι, γιατί έκανε το χρέος της.

Η ιστορία μας άφησε παρακαταθήκη αυτές τις φωτογραφίες, που ταξίδεψαν παντού, έγιναν αφίσες, πρωτοσέλιδα στις ξένες εφημερίδες.

Είμαστε και εμείς σήμερα περήφανες, γιατί ήταν και είναι τα πρότυπά μας!

Η μάνα στη λογοτεχνία

Η μάνα στη λογοτεχνία

Ο παιδαγωγικός ρόλος της μάνας και της οικογένειας ευρύτερα.

«Δεν φτάνει μόνο να γεννήσεις ένα παιδί , πιο πολύ είναι να το μεγαλώσεις, να το ζήσεις να το πονέσεις. Ο πόνος είναι μετά….» είναι τα λόγια της Λίας Μεγάλου Σεφεριάδου στο έργο της «ο Δρόμος είναι η χαρά»

Είναι ένας ύμνος στην αγάπη, στη θυσία  της μάνας, στον παιδαγωγικό ρόλο της μάνας και της γιαγιάς.

«κι αν δεν είπα παραμύθια σε παιδιά και σε εγγόνια. Δεν τους θήλασα μόνο γάλα, αλλά και παραμύθια τους θήλασα». Μέσα από τα παραμύθια ξετυλίγεται η ιστορία του τόπου μας.

Παιδί της Μικρασιατικής καταστροφής ζει στη συνέχεια τα δύσκολά χρόνια της κατοχής, του εμφυλίου και τα χρόνια της επτάχρονης δικτατορίας .

 Διδάσκει την ιστορία του τόπου η ηρωίδα.

«να κάνετε την ιστορία του τόπου μας παραμύθι , τραγούδι για να τη μάθουν τα παιδιά.

Η μάνα της Θράκης. Αγρότισσα κυρίως με ιδιαίτερη φροντίδα για τα παιδιά της. Ακολουθεί τον πατέρα στο χωράφι και συνεχίζει στο νοικοκυριό. Αλλά κατέχει και τον πλούτο της φύσης,  τις συνταγές  , τα γιατροσόφια και τα βοτάνια .

Στοργική μητέρα, ήσυχα και αθόρυβα επιτελεί το έργο της.

Ακόμη και τα κάλαντα των Χριστουγέννων στην Παναγιά μας επικεντρώνονται, στη γέννα και στο ρόλο της Αγίας Μητέρας.

Η μάνα του Πόντου. Η αγωνίστρια και  δωρική μάνα που μάχεται στα κακοτράχαλα βουνά του Πόντου. Αλλά και η μορφωμένη στο Παρθεναγωγείο της Τραπεζούντας. Οι γυναίκες της επτάκωμης Σάντας.

Και τέλος η γυναίκα του Δοξάτου

Νοικοκυρά , αλλά και αγωνίστρια. Πολλές φορές έμεινε μόνη, μαυροφορεμένη. Τρεις εισβολές με σκληρή κατοχή, δύο ομηρίες , δύο ολοκαυτώματα. 

Μόνη ανατρέφει τα παιδιά της και καλλιεργεί και τον καπνό. Καταληστεύεται και χάνει όλα τα υπάρχοντά της, αλλά στέκει πάντα ορθή.

 Ξερακιανή, μαυροφορεμένη, έχουν στεγνώσει πια τα δάκρυά της, αλλά πάντα περήφανη, αγέρωχη, έχοντας ψηλά το κεφάλι, γιατί έκανε το χρέος της.

Η ιστορία μας άφησε παρακαταθήκη αυτές τις φωτογραφίες, που ταξίδεψαν παντού, έγιναν αφίσες, πρωτοσέλιδα στις ξένες εφημερίδες.

Είμαστε και εμείς σήμερα περήφανες, γιατί ήταν και είναι τα πρότυπά μας!

«Τύψεις», Ντίνος Χριστιανόπουλος

«…μα πιο πολύ, η όψη της μητέρας μου
όταν γυρνώ αργά το βράδυ και τη βρίσκω
μ” ένα βιβλίο στο χέρι να προσμένει
βουβή ξενυχτισμένη και χλομή.»

Η Παναγία Θεοτόκος Μητέρα όλων. Σκέπη και Προστασία της ορθόδοξης μάνας

Η Παναγία Θεοτόκος Μητέρα όλων. Σκέπη και Προστασία της ορθόδοξης μάνας

Η ημέρα της μητέρας ανιχνεύεται στα τέλη του 19^ου αι. στη Αμερική. Ήταν ένα κάλεσμα που απευθυνόταν στις γυναίκες. Ένα κάλεσμα αφύπνισης και συνειδητοποίησης των ολεθρίων συνεπειών του πολέμου. Ήταν μια προσπάθεια στράτευσης των μητέρων για την μεγάλη υπόθεση της ειρήνης. Και της φιλίας

Στην Ελλάδα καθιερώθηκε γύρω στα 1929. Τοποθετείται αρχικά την ημέρα της Υπαπαντής του Κυρίου, υπογραμμίζοντας την ορθόδοξη, αλλά και συνάμα ελληνική ταυτότητα της γιορτής. Στη δεκαετία του ’60 αφελληνίζεται και μεταφέρεται την δεύτερη Κυριακή του Μάη .

Εμείς εδώ θα σταθούμε στην Ορθόδοξη  γιορτή της Υπαπαντής. Δεσποτική και Θεομητορική γιορτή συνάμα! Όπως πάλι το Θεομητορικό πρόσωπο της Παναγίας μας, έχει τόσα να πει σε όλους μας, μα κυρίως στις μητέρες που η αγάπη του Θεού χάρισε τέκνα, και καλούνται να τα αναθρέψουν “εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου”. Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που την ημέρα αυτή εορτάζουν, πρέπει να εορτάζουν οι Ορθόδοξες Χριστιανές μητέρες, και γι’ αυτό, όταν το κράτος παλιότερα φαινόταν να τιμά την Χριστιανική μας πίστη, αυτή την ημέρα της Υπαπαντής είχε καθιερώσει ώστε να τιμώνται οι μητέρες που μεγαλώνουν και αναθρέφουν παιδιά.

Η συνάντηση του Χριστού με τον δίκαιο Συμεών

Θα σταθούμε για λίγο ακόμη στο σεβαστό πρόσωπο του Γέροντος Συμεών, ο οποίος την ημέρα αυτή, εντός του Ναού, αξιώθηκε ιδιαιτέρας και μοναδικής τιμής. Ο Ιωσήφ και η Μητέρα του Ιησού θαύμασαν για όσα λέγονταν γι’ Αυτόν. Ο άγιος Συμεών τους ευλόγησε και είπε προφητικά στη Μαριάμ, τη Μητέρα Του:

«…ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΕΙΟ ΑΝΤΙΛΕΓΟΜΕΝΟ (“σημείο διαφωνίας”,  Όσο για σένα, ο πόνος που έχεις να περάσεις για το παιδί σου, σαν δίκοπο μαχαίρι θα σου τρυπήσει την καρδιά».

Ο Γέροντας Συμεών, περίμενε με ζωηρό πάθος να έλθει η παρηγοριά στον Ισραηλιτικό λαό, με την έλευση του Μεσσία. Όχι μόνο γνώριζε τις Προφητείες που έκαναν λόγο περί του Λόγου του Θεού, αλλά τον είχε επισκεφθεί και τον είχε φωτίσει και του είχε αποκαλύψει αυτό το Πανάγιον Πνεύμα, “το λαλήσαν διά των Προφητών”, ότι δεν θα έφευγε από τον κόσμο αυτό, πριν δει με τους σωματικούς του οφθαλμούς τον Σωτήρα του κόσμου. Τον Κύριο Ιησού Χριστό!

Ο Ευαγγελιστής Λουκάς μας περιγράφει με συγκίνηση το γεγονός. Τόση δε ήταν η συγκίνησις του Συμεών, όταν εδέχθη από την Παναγία μας στην γεροντική του αγκάλη το Βρέφος Ιησούν, ώστε ανεβόησε: “Νυν απολύεις τον δούλον σου, Δέσποτα, κατά το ρήμα σου εν ειρήνη…” (Λουκ. Β” 29

Έλαμπε δηλ. η θεία δύναμις του Βρέφους και φώτιζε τους καθαρούς οφθαλμούς της καρδιάς του Συμεών και έτσι τον αξίωσε να δει τον Θεό. Να δει δηλ. ότι δεν ήταν ένα Βρέφος, όπως όλα τα άλλα, αλλά μέσα του κατοικούσε η όλη η Θεότητα.

Η Παναγία Θεοτόκος είναι ακόμη Μητέρα όλων μας. Εδώ δεν πρόκειται πια τόσο για δογματική, θεωρητική αλήθεια, αλλά για πρακτική, καθημερινή εμπειρία της Εκκλησίας στο διάβα των αιώνων. Από τη στιγμή της πρώτης παρέμβασής της στο θαύμα της Κανά μέχρις αυτή την ώρα, ποτέ δεν έπαψε ο άνθρωπος να παρακαλεί την Παναγία να μεσιτεύσει στον Υιό της και Σωτήρα μας για κάποιο αίτημά του. Δεν είναι προσφυγή σε μια βασίλισσα αυτή η ικεσία μας προς τη Θεοτόκο, αλλά καταφυγή στην Μητέρα του Χριστού που την νιώθουμε και ως δική μας Μητέρα. Κι έτσι εξηγείται ότι της λέμε τον καθημερινό μας πόνο, της εξομολογούμαστε τους κρυφούς καημούς και τα βάσανά μας, της εμπιστευόμαστε τις μύχιες σκέψεις μας και τις βαθύτερες επιθυμίες μας. Μερικοί ίσως θεωρούν παιδιάστικα τα αιτήματα των πιστών προς την Παναγία, άλλοι μπορεί να τα βρίσκουν ακόμη και παράλογα. Ξεχνούν ότι στη μητέρα του κανείς μπορεί να πει όλα όσα αισθάνεται, ακόμη κι αν είναι παράλογα. Γιατί έχει εμπιστοσύνη στη μητρική της αγάπη, που ξέρει να δέχεται τα πάντα, που βρίσκει ένα λόγο συμπόνιας και συμπαράστασης ακόμη και στα πιο παιδιάστικα λόγια μας.

Είναι αληθινά Μητέρα όλων μας η Παναγία Θεοτόκος. Γιατί είναι αυτή που αντιπροσωπεύει το γένος μας στην εκπλήρωση του σχεδίου του Θεού για τη σωτηρία μας. Όπως η Εύα είναι η σαρκική μητέρα μας, έτσι η Θεοτόκος είναι η κατά πνεύμα μητέρα μας. Είναι η Πλατυτέρα, η γέφυρα, η σκάλα που οδηγεί τον Υιό και Λόγο του Θεού στον κόσμο για να οδηγηθεί ο άνθρωπος στον ουρανό.  Είναι Μητέρα όλων των πιστών η Παναγία, γιατί δεν παύει ούτε στιγμή να μεσιτεύει για την σωτηρία όλων μας με τη θέρμη της αγάπης, που μόνο μια πάναγνη μητρική καρδιά μπορεί να έχει.

Είναι όμως και Μητέρα , καθενός από μας η Παναγία. Έτσι την αισθανόμαστε όλοι, γι’ αυτό την επικαλούμαστε σε κάθε δύσκολη ώρα, γι’ αυτό προσφεύγουμε σ’ αυτή σε κάθε πόνο ή χαρά. Κι αυτό πολύ δικαιολογημένα. Γιατί έζησε ως μητέρα κατά την επίγεια ζωή της. Πέρασε τα χρόνια που έζησε στη γη μέσα στη φροντίδα για τον Υιό της. Η ταπείνωσή της δεν σταμάτησε με την γέννηση του Χριστού, αλλά συνεχίστηκε σ’ όλα τα κατοπινά χρόνια. Μέσα στην καθημερινή σιωπή της μητρικής φροντίδας κύλισε ολόκληρη η ζωή της.

Έζησε ως μητέρα και αγάπησε ως μητέρα, αλλά και πόνεσε ως μητέρα όλες εκείνες τις δύσκολες ώρες του Πάθους του Χριστού. Και θυμόμαστε τα λόγια του Συμεών: «Σου δε την ψυχή διελεύσεται ρομφαία»

 Αυτή της η ζωή, μέσα στην καθημερινή σιωπή της αγάπης, την κάνει να βρίσκεται πιο κοντά μας, δίπλα μας, έτοιμη να ακούσει κάθε αίτημά μας. Από αυτή τη συναίσθηση πηγάζει και η δική μας εμπιστοσύνη στο μεσιτικό της ρόλο, είτε πρόκειται για παράκληση προς το Θεό, για να μας συγχωρήσει κάποιο ανόμημα, είτε προσφεύγουμε στην αγάπη της, για την εκπλήρωση κάποιου αιτήματος.

Στο πλήθος των επετείων ξεχωρίζει λοιπόν η τιμή, η γιορτή στη γυναίκα , στη μάνα. Από την αρχαιότητα αν επισκεφτεί κανείς το μουσείο θα δει τα λατρευτικά ειδώλια αφιερωμένα στη μητρότητα. (μητριαρχική κοινωνία Κρήτης και Θεές Μυθολογίας)

Η  θέση της γυναίκας στην τέχνη στα αγγεία. Γαία, Ρέα, ασιάτισσα Κυβέλη, Ήρα, Εστία, Δήμητρα και Ανδρομάχη, Ολυμπιάδα κ.α

Σπαρτιάτισσα μάνα

Στην Παλαιά Διαθήκη , στην Καινή Διαθήκη: Συνεργάτης του Θεού στο δημιουργικό του έργο με την τεκνογονία. Το υψηλότερο και ευγενέστερο των καθηκόντων της γυναίκας με το οποίο θα πετύχει τη σωτηρία.

Βυζάντιο: ευλογία η γέννηση ενός παιδιού με τις μαμές ακόμη και μαιευτήρια στην Αλεξάνδρεια.

Δεν φτάνει να γεννήσεις ένα παιδί, πιο πολύ είναι να το μεγαλώσεις, να το ζήσεις να το πονέσεις!

«Κι αν δεν είπα παραμύθια σε παιδιά και εγγόνια, δεν θήλασα μόνο γάλα, αλλά και παραμύθια! Μέσα από τα παραμύθια ξετυλίγεται η ιστορία του τόπου.

«Να κάνετε την ιστορία του τόπου μας, παραμύθι, τραγούδι, να τη μάθουν τα παιδιά»

Η Ιστορία του μαρτυρικού μας τόπου στα παιδιά μας. Ως τραγούδι, ποίημα, νανούρισμα.

Ακόμη και αν έχει αλλάξει ο ρόλος της οικογένειας σήμερα.

Η γυναίκα εργάζεται και κάνει καριέρα. Οι ευθύνες μοιράζονται στην οικογένεια και αυξάνεται το άγχος με υπερένταση και συγκρούσεις. Τα συναισθηματικά προβλήματα των παιδιών παίρνουν συχνά τη μορφή μπελά για τους γονείς και προσπαθούν να τελειώνουν τη μέρα χωρίς άλλα προβλήματα. Οι έφηβοι αισθάνονται ότι παραμελούνται. Τα προβλήματα μένουν χωρίς απάντηση, λύση και στήριξη.

Ωστόσο η επαγγελματική δραστηριότητα της γυναίκας δεν είναι απειλητική για τη συνοχή της οικογένειας, απεναντίας συνεισφέρει οικονομικά στην οικογένεια, αισθάνεται δραστήρια και ολοκληρωμένη και έχει θετικές επιπτώσεις στην οικογένεια και στην κοινωνία, γιατί όταν ευημερεί η οικογένεια, ευημερεί και το κράτος.

Αδιάψευστη μαρτυρία όλων των παραπάνω οι φωτογραφίες γυναίκας μάνας στη νεότερη ιστορία της Ελλάδας  και φυσικά του Δοξάτου!