Σάββατο 15 Ιανουαρίου 2022

συνέχεια για τη Μικρά Ασία

 1.Ο Ελευθέριος Βενιζέλος είχε τηρήσει μετά την προσάρτηση των Νέων Χωρών το 1913 μετριοπαθή στάση στις διαφορές της Ελλάδας με τους γείτονές της, γιατί φοβόταν τουρκοβουλγαρική σύμπραξη με την υποστήριξη μερικών από τις Μεγάλες Δυνάμεις για αναθεώρηση της συνθήκης του Βουκουρεστίου. Έτσι δέχτηκε αποχώρηση του στρατού από τη Β. Ήπειρο.

Ο Βενιζέλος υπήρξε ο πολιτικός πρωταγωνιστής του διπλασιασμού της Ελλάδας μετά τους Βαλκανικούς πολέμους του 1912-1913 και ο δημιουργός της Μεγάλης Ελλάδας: "Των πέντε θαλασσών και των δύο ηπείρων". κατά το 1919-1920 με τις συνθήκες  Νεϊγύ και Σεβρών. Αργότερα διαπραγματεύτηκε τους όρους της ειρήνης με τους Τούρκους μετά τη Μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή. Οι διαπραγματεύσεις αυτές απέληξαν στην υπογραφή της συνθήκης της Λοζάνης του 1923, που περιελάβανε τους ευνοϊκότερους όρους που μπορούσε να εξασφαλίσει η Ελλάδα στην εποχή εκείνη.

Μετά από μια σύντομη πρωθυπουργία το 1924 ο Βενιζέλος διετέλεσε και πάλι πρωθυπουργός κατά την τετραετία 1928-1932 στις εξωτερικές σχέσεις ακολούθησε φιλειρηνική πολιτική, με κορυφαία εκδήλωση την ελληνοτουρκική προσέγγιση του 1930. Για τελευταία φορά σχημάτισε κυβέρνηση στις αρχές του 1933, αλλά μετά την ήττα του στις εκλογές του ιδίου έτους και την αποτυχία του κινήματος του 1935 έφυγε από την Ελλάδα και πέθανε το επόμενο έτος στο εξωτερικό.

2. Ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος θεωρούσε την άσκηση της εξωτερικής πολιτικής ως αποκλειστικό προνόμιο του στέμματος και πίστευε στο αήττητο του Γερμανικού στρατού. στην πεποίθηση του αυτή τον ενίσχυαν η βασίλισσα Σοφία και το γενικό επιτελείο, έτσι κατέληξε σε διαφωνία με τον πρωθυπουργό Ελ. Βενιζέλο για τη στάση που έπρεπε να κρατήσει η Ελλάδα στην παγκόσμια σύρραξη. 

Η διαφωνία αυτή απετέλεσε την κυριότερη αιτία του εθνικού διχασμού που ταλάνισες το έθνος για μια 20ετία και πλέον υπήρξε ο κύριος συντελεστής της Μικρασιατικής καταστροφής. Εξάλλου για τον ίδιο λόγο απομακρύνθηκε από  το θρόνο (1917 και 1922)

3. Η βασίλισσα Σοφία, αδελφή αυτοκράτορα της Γερμανίας Γουλιέλμου Β΄ δρούσε στην περίοδο 1914-1917 παρασκηνιακά και ενίσχυε τις ουδετερόφιλες απόψεις του συζύγου της και των συμβούλων του.

4. Ο Γούναρης που σχημάτισες την πρώτη του κυβέρνηση στις 7 Μαϊου 1915 είχε εμφανιστεί στη Βουλή του 1906, ως κοινωνικός και οικονομικός μεταρρυθμιστής. αλλά και την περίοδο που ακολούθησε είχε στραφεί προς πιο συντηρητικές θέσεις και οπωσδήποτε συμφωνούσε με την ουδετερόφιλη στάση του Κωνσταντίνου.

5. Οι εκλογές της 31ης Μαΐου μεταβλήθηκαν σε δημοψήφισμα για την εξωτερική πολιτική που έπρεπε να ακολουθήσει η Ελλάδα. Γελοιογραφία της εποχής Βενιζέλος Γούναρης προσφέρουν μια κάλπη στον ελληνικό λαό για να ρίξει το σφαιρίδιό του, ενώ ο πόλεμος προσωποποιημένος παρακολουθεί τη σκηνή.

6.Μετά την εκδήλωση του κινήματος της Εθνικής Άμυνας στις 17 Αυγούστου 1916 περιήλθε υπό τον έλεγχο των κινηματιών η περιοχή της Δυτικής και Κεντρικής Μακεδονίας και όταν 26 Σεπτεμβρίου 1916 σχημάτισε ο Βενιζέλος προσωρινή κυβέρνηση, προσχώρησαν τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και η Κρήτη. 

Στο μεταξύ μέχρι  τα τέλη Αυγούστου του 1916 οι Γερμανοβούλγαροι είχαν καταλάβει ολόκληρη την Ανατολική Μακεδονία και τη Βόρεια Ήπειρο.΄

Μετά την άφιξή του στη Θεσσαλονίκη στις 26 Σεπτεμβρίου 1916 ο Ελευθέριος Βενιζέλος σχημάτισε προσωρινή κυβέρνηση, που βάση της ήταν η λεγόμενη τριανδρία: Βενιζέλος Δαγκλής και Κουντουριώτης

7. Μέσα στο πλαίσιο της επιτάχυνσης του ρυθμού της επιστράτευσης του ελληνικού στρατού την άνοιξη του1918εκδίδονται πολυάριθμοι προπαγανδιστικοί χάρτες κα αφίσες της εποχής που απεικονίζουν το μέτωπο της Μ. την άνοιξη του 1918 λίγο πριν τη συμμαχική επίθεση

8. Η γενική επιστράτευση μετά την εξασφάλιση πολεμικού δανείου από  Γαλλία και την ολοκλήρωση των εκκαθαρίσεων στο στρατό, άρχισε να επιταχύνεται από τους πρώτους μήνες του 1918. Προπαγανδιστική αφίσα της Πατριωτικής Εταιρίας .

9. Ο Βενιζέλος ηγήθηκε της Ελληνικής Αντιπροσωπείας στο συνέδριο της Ειρήνης των Παρισίων 1919-1920.

10. Ενώ στο Παρίσι συνεδρίαζε το Συνέδριο Ειρήνης, οι Γάλλοι στις 14 Ιουλίου 1919 , με την ευκαιρία της εθνικής τους εορτής τίμησαν με μεγάλη λαμπρότητα τη νίκη τους στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Στην τελετή έλαβαν μέρος και τμήματα των στρατών των συμμάχων της Γαλλίας. Εδώ το Ελληνικό στρατιωτικό τμήμα παρελαύνει με την πολεμική του σημαία.

11.Η κυβέρνηση Βενιζέλου εκτύπωσε το καλοκαίρι του 1918 έναν εθνολογικό χάρτη που σχεδιάστηκε υπό την επίβλεψη του καθηγητή Σωτηριάδη και τιτλοφορείται " Ο Ελληνισμός στην πρόσω Ανατολή"

12.Οι διωγμοί του Ελληνικού πληθυσμού από τους Νεότουρκους στη Μ. Ασία κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου έλαβαν κυρίως τη μορφή ομαδικών εκτοπίσεων προς την αφιλόξενη μικρασιατική ενδοχώρα.

13. Ένα άλλο μέσο εξόντωσης των χριστιανικών πληθυσμών της Μ. Ασίας από τους Νεότουρκους ήταν η επιστράτευση των άνω των 18 ετών ανδρών στα περίφημα εξοντωτικά τάγματα εργασίας  (αμελέ ταμπουρού)  Επιστρατευόμενοι Έλληνες της Μ. Ασίας έτοιμοι να μεταφερθούν  σιδηροδρομικώς στα τάγματα εργασίας.

14. Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, κατά τους μετριότερους υπολογισμούς, 235.000 Έλληνες του Πόντου εκτοπίστηκαν από τους Νεότουρκους, ενώ άλλες 80.000 περίπου αναγκάστηκαν να ζητήσουν καταφύγιο στη νότια Ρωσία.

15. Ο Ουίλσον περιβαλλόμενος από τις προσωπογραφίες των Λόυδ Τζώρτζ, Κλεμανσώ, στρατάρχη Φως και Έλληνα Πρωθυπουργού Βενιζέλου.

16. Χρύσανθος Φιλιππίδης μητροπολίτης Τραπεζούντας κατά τη διάρκεια του Α Παγκοσμίου Πολέμου, της περιόδου της Μικρασιατικής Εκστρατείας και αργότερα αρχιεπίσκοπος Αθηνών, διαδραμάτισε σημαντικό  ρόλο ως πολιτικός ηγέτης του Ελληνισμού του Πόντου και πρωτοστάτησε σε όλες τις σχετιζόμενες  με το πολιτικό μέλλον της περιοχής αυτής  διαπραγματεύσεις.

17. Στις 7:50  το πρωί της 2ας  του 1919 το κύριο Σώμα του Ελληνικού στρατού κατοχής αποβιβάστηκε στην προκυμαία της Σμύρνης και έγινε δεκτό με ενθουσιασμό από τους Έλληνες κατοίκους της πόλης.

"Το πλήρωμα του χρόνου ήλθε. Η Ελλάς εκλήθη υπό του Συνεδρίου της Ειρήνης να καταλάβει την Σμύρνη, ίνα ασφαλίσει την τάξιν".

Οι Ιταλοί υπονόμευσαν από την πρώτη στιγμή τον αγώνα, σε λίγο θα ακολουθήσουν και οι άλλοι σύμμαχοι.

Μετά τα αιματηρά γεγονότα που συνόδευσαν την απόβαση του Ελληνικού στρατού στη Σμύρνη, η Τουρκική φρουρά  της πόλης κατέφυγε  στην ύπαιθρο, όπου απετέλεσε τον βασικό πυρήνα αντίστασης  στο βιλαέτι του Αϊδινίου.

18. Την ίδια ημέρα που ό Ελληνικός Στρατός αποβιβαζόταν στη Σμύρνη ο Κεμάλ, βγήκε στη Σαμψούντα. Κήρυγμά του η αντίσταση στις αποφάσεις τω νικητών. (Αναμορφωτής του τουρκικού κράτους με αναμφίβολα εξαιρετικές στρατιωτικές ικανότητες, αλλα και αυτός που εξόντωσε τους Έλληνες όπως ο Ταλαάτ τους Αρμένιους).

19. Το ανώτατο Συμμαχικό Συμβούλιο καθόρισε στο τέλος του Οκτωβρίου 1919 τα όρια της περιοχής που επιτρεπόταν να καταληφθεί από τον ελληνικό στρατό στην ενδοχώρα της Σμύρνης. Η γραμμή ήταν γνωστή με το όνομα "Γραμμή Μιλν". στρατιώτες στα ερείπια του ναού της Αρτέμιδος στις Σάρδεις πάνω στη γραμμή Μίλν 

20. Η Ελληνική προέλαση του Ιουνίου του 1920 υπήρξε η πρώτη σοβαρή επιθετική ενέργεια του ελληνικού στρατού στη Μ. Ασία Το ελληνικό επιτελείο μελετά τις επιχειρήσεις του 1920. Διακρίνονται ο Παρασκευόπουλος και ο Θ. Πάγκαλος.

21Λαϊκή αφίσα του καλοκαιριού του 1920 που εικονίζει τα ελληνικά κέρδη μετά τις συνθήκες Νεϊγύ και Σεβρών. Σ΄ αυτήν εικονίζεται ως εδαφικό κέρδος της Ελλάδας και η βόρεια Ήπειρος (που καταγγέλθηκε από τους Ιταλούς).

22. Δύο μέρες μετά την υπογραφή της συνθήκης των Σεβρών στις 30 Ιουλίου 1920 και ενώ ο Βενιζέλος βρισκόταν στο σιδηροδρομικό σταθμό της Λυών για να επιστρέψει στην Αθήνα , δύο απότακτοι αξιωματικοί το πυροβόλησαν με τα περίστροφά τους και τον τραυμάτισαν ελαφρά, ¨( ακολούθησε η άδικη εκτέλεση του Δραγούμη στην Αθήνα).

23. Η ανάγκη νοσηλείας του Βενιζέλου από τον ελαφρύ τραυματισμό του, τού επέβαλε να αναβάλει την επιστροφή του, στην Αθήνα και να επιστρέψει με το θωρηκτό Αβέρωφ.

24..Στα τέλη του 1920 , ο ελληνικός στρατός κατείχε στη Μ. Ασία μια περιοχή ευρύτερη από τη ζώνη της Σμύρνης. Στην περιοχή των Δαρδανελίων και της Νικομήδειας η Ελληνική ζώνη κατοχής ερχόταν σε επαφή με την Αγγλική και στα νότια με την Ιταλική. Οι Κεμαλικοί είχαν στα νότια να καλύψουν μέτωπο με τους Γάλλους στην Κιλικία. Και στο εσωτερικό υπήρχαν περιοχές που ελέγχονταν από αντικεμαλικά τμήματα του στρατού του Χαλίφη. Ήδη όμως από τα μέσα Νοέμβρη του 1920 ο Κεμάλ, είχε απαλλαγεί από την Αρμενία, που διαμελίστηκες από Τουρκία και Σοβιετική Ένωση.

Ο Θριαμβευτής των Σεβρών χάνει στις εκλογές του Νοέμβρη.

Η κυβέρνηση Ράλλη διενεργεί φιλοβασιλικό δημοψήφισμα και έτσι δόθηκε πρόσχημα στους συμμάχους να εγκαταλείψουν στρατιωτικά , διπλωματικά και οικονομικά την Ελλάδα. (καλείται μάλιστα εκπρόσωπος του Κεμάλ στο Λονδίνο για τη λύση του Μικρασιατικού προβλήματος. Ο αποταχθείς αρχιστράτηγος Λεωνίδας  Παρασκευόπουλος γράφει: "διακηρύσσουν ότι αγωνίζονται υπέρ του δικαίου και της ελευθερίας, ενώ πράγματι είναι σφαγιασταί όλων των ωραίων ιδεών". Παραίτηση του Παρασκευόπουλου-Καλογερόπουλος πρωθυπουργός

25. Άνοιξη 1921. Με αρχιστράτηγο τον Παπούλα αποφασίστηκε η προέλαση του Ελληνικού στρατού στη γραμμή Εσκί -Σεχίρ-Κιουτάχεια-Αφιόν Καραχισάρ. Αποτυχία του Ελληνικού στρατού να κυκλώσει τον Ινονού στην Κιουτάχεια.




/


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου