τιμή στον Δοξατιανό τσολιά!

 

Η ιστορία της Προεδρικής Φρουράς ξεκινά στης 12 Δεκεμβρίου του 1868 ως μάχιμο και τελετουργικό Άγημα ταυτόχρονα. Από το 1914, στα Ανάκτορα συγκροτείται η Ανακτορική Φρουρά ως ιδιαίτερη μονάδα ευζώνων. Στην πορεία των χρόνων πήρε διάφορες ονομασίες: Ανακτορική Φρουρά, Φρουρά Σημαίας, Φρουρά Μνημείου Αγνώστου Στρατιώτη, Βασιλική Φρουρά και τέλος Προεδρική Φρουρά από το 1974.

 

Η έδρα της Προεδρικής Φρουράς από ιδρύσεως της βρίσκεται στην Οδό Ηρώδου Αττικού κοντά στο Προεδρικό Μέγαρο (πρώην ανάκτορα).

Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη

Το 1925 υιοθετήθηκε και στην Ελλάδα η ιδέα ανέγερσης Μνημείου για τον Άγνωστο Στρατιώτη, ιδέα την οποία πρώτοι είχαν προτείνει και εφαρμόσει οι Γάλλοι μετά τη λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Το 1926, κατόπιν σχετικού νόμου, προκηρύχθηκε Πανελλήνιος Διαγωνισμός για τη σύνταξη μελέτης για την ανέγερση του Μνημείου για τον Άγνωστο Στρατιώτη.

Mελέτη του αρχιτέκτονα Εμμανουήλ Λαζαρίδη.

Τη λέξη Εύζωνας την συναντούμε στα έργα του Ομήρου και αναφέρεται στους στρατιώτες που ήταν καλά ζωσμένοι (ευ+ ζώνες= οι καλά ζωσμένοι). Από την δημιουργία του Ελληνικού Στρατού οι Τσολιάδες ήταν οι επίλεκτοι στρατιώτες.

Οι Τσολιάδες εξακολουθούν να αποτελούν σύμβολα γενναιότητας και οι επιλογή των στρατιωτών που θα στελεχώσουν την Προεδρική Φρουρά ακόμη και σήμερα βασίζεται σε κριτήρια τόσο σωματικά όσο και πνευματικά.

Η Ευζωνική στολή είναι παγκοσμίως γνωστή και εμφανίζεται ουσιαστικά με τον απελευθερωτικό αγώνα του 1821. Μετά το 1821 η Φουστανέλα καθιερώνεται ως η επίσημη Εθνική ενδυμασία όλων των οπλαρχηγών και αγωνιστών της επανάστασης. Η Ευζωνική στολή φέρει και τον συμβολισμό της σκλαβιάς από τους Τούρκους αφού οι Δίπλες της Φουστανέλας είναι ίσες με τα χρόνια της σκλαβιάς (400). Η Ευζωνική στολή (Φουστανέλα) χρησιμοποιείται μόνο τις Κυριακές, Αργίες και στις περιπτώσεις αποδόσεων τιμών σε αρχηγούς κρατών η σε διαπιστευτήρια.

•         Η Προεδρική Φρουρά εκτός από την Ευζωνική, τηρεί και την Κρητική στολή με την χαρακτηριστική της βράκα και το ζωσμένο στη μέση μαχαίρι. Η Κρητική στολή φοριέται τιμητικά από τους άνδρες σε ορισμένες επίσημες εθιμοτυπικές εκδηλώσεις. Με τον τρόπο αυτό στην Προεδρική Φρουρά αντιπροσωπεύονται όχι μόνο οι στεριανοί αλλά και οι νησιώτες. Έτσι η μεν Ευζωνική στολή αντιπροσωπεύει το μαχητή του Ηπειρωτικού χώρου, ενώ η Κρητική το μαχητή του Νησιωτικού Ελληνικού χώρου. Πρόσφατα στην προεδρική φρουρά έχει προστεθεί τιμητικά και η παραδοσιακή στολή του Πόντου

Τα Τσαρούχια.

Είναι κατασκευασμένα από δέρμα και χρώματος κόκκινου. Στην σόλα, ανάλογα το μέγεθος υπάρχουν 60 έως 120 καρφιά. Αυτό κάνει ιδιαίτερα εντυπωσιακή την κίνηση των Ευζώνων, ειδικά την ώρα των Βημάτων. Κατά μέσο όρο το κάθε τσαρούχι ζυγίζει 3,5 κιλά. Πλέον χαρακτηριστικό κομμάτι είναι οι μαύρες φούντες που καταλήγουν στην μύτη του τσαρουχιού. Την εποχή που τα Ευζωνικά Τάγματα ήταν μάχιμα τμήματα του Ελληνικού Στρατού, οι φούντες έκρυβαν αιχμηρό αντικείμενο το οποίο χρησιμοποιούσαν στις μάχες σώμα με σώμα.

Τον χειμώνα οι Εύζωνες χρησιμοποιούν τον Ντουλαμά που είναι αφιερωμένος στους αγωνιστές του Μακεδονικού Αγώνα και που είναι φτιαγμένη από χοντρή τσόχα χρώματος μπλε. Κατά τους καλοκαιρινούς χρησιμοποιείται ο θερινός Ντουλαμάς χρώματος χακί.

Πολλές πράξεις ηρωισμού των Ευζώνων θα μείνουν άγνωστες.

 Όλες αυτές όμως τις εκπροσωπεί η πράξη του Εύζωνα Κωνσταντίνου Κουκίδη,

οποίος με την είσοδο των Γερμανών στην Αθήνα, συνέπεσε να ήταν ο Τιμητικός Φρουρός

 της Ελληνικής Σημαίας στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης. Την στιγμή που οι Γερμανοί

ανέβαιναν στην Ακρόπολη για να υψώσουν την Γερμανική σημαία στη θέση της Ελληνικής,

για να μην πέσει στα χέρια τους τυλίχθηκε με την Γαλανόλευκη και έπεσε στο κενό.

 Η Ελληνική Σημαία έγινε σάβανο για τον Κώστα Κουκίδη, όμως δεν έπεσε στα χέρια

των κατακτητών.

•         Η ιστορία των Ευζωνικών Ταγμάτων (αργότερα μετονομαστήκαν σε Συντάγματα) ξεκινά ουσιαστικά το 1867 με την δημιουργία τεσσάρων Ταγμάτων, όπου τα καθένα διέθετε οργανωτική δύναμη τεσσάρων λόχων. Τη εποχή εκείνη η αποστολή των Ευζωνικών Ταγμάτων ήταν η φύλαξη της μεθορίου. Το 1868 προστέθηκε και ο πέμπτος λόχος στο κάθε τάγμα. Στις πρώτες περιόδους τα Τάγματα στελεχωνόταν από εθελοντές οπλίτες και υπαξιωματικούς που προερχόταν από την ορεινή Ελλάδα.

Οι Εύζωνες έγινα σύμβολο ανδρείας με την συμμετοχή των Ταγμάτων στους Βαλκανικούς Πολέμους. Ιδιαίτερα στις μάχες του Μπιζανίου και του Κιλκίς-Λαχανά, τα Τάγματα των Ευζώνων ήταν αυτά που είχαν τις μεγαλύτερες απώλειες αφού σε καμιά περίπτωση δεν γύρισαν την πλάτη στον εχθρό και ήταν η δύναμη όλου του Ελληνικού Στρατού. Η δόξα των Ευζωνικών Ταγμάτων συνεχίστηκε και στην Μικρασιατική Εκστρατεία.

 Η ανδρεία και ο ηρωισμός συνδέθηκε ακόμη περισσότερο κατά το έπος το 40΄ με αποκορύφωμα το εξώφυλλο του περιοδικού LIFE στης 16 Δεκεμβρίου 1940 εκθειάζοντας τον ηρωισμό του Έλληνα Τσολιά στις μάχες της Πίνδου και των Ελληνικών βουνών στην Βόρεια Ήπειρο.

Κατά την διάρκεια της κατοχής σε Γερμανικές δυνάμεις κατοχής επέτρεψαν στην τότε Ανακτορική Φρουρά να εξακολουθεί να φρουρεί τον Μνημείο Του Αγνώστου Στρατιώτη ως σεβασμό προς τους νεκρούς. Με αποφάσεις όμως της κατοχικής κυβέρνησης του Ράλλη, τα τάγματα Ευζώνων αναγκάστηκαν να συνεργαστούν με τις κατοχικές δυνάμεις. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να τους αποδοθεί ο αρνητικός όρος «Γερμανοτσολιάδες». Αυτή η δράση εκείνης της εποχής είχε σαν αποτέλεσμα της διάλυση τους. Από τότε και μέχρι σήμερα έχουν συμβολικό ρόλο και εκτελούν αποστολές τελετουργικού χαρακτήρα.